Bitwa pod Kozienicami
Z Wikipedii
| Bitwa pod Kozienicami Potop szwedzki II wojna północna |
|||||||||||||||||
| Data | 6 kwietnia 1656 | ||||||||||||||||
| Miejsce | Kozienice | ||||||||||||||||
| Wynik | zwycięstwo Polaków | ||||||||||||||||
| Terytorium | starorzecze Wisły | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Potop szwedzki |
|---|
|
Ujście - Sobota - Piątek - Żarnów - Nowy Dwór - Gródek Jagielloński - Kraków (1) - Wojnicz - Kościan (1655) - Jasna Góra - Gołąb - Jarosław - Nisko - Kozienice - Warka - Kłecko - Kcynia - Warszawa (1) - Tykocin - Warszawa (2) - Łowicz - Lubrze - Prostki - Filipów - Chojnice - Skałat - Magierów - Czarny Ostrów - Kraków (2) - Toruń - Szkudy |
| II wojna północna |
|---|
|
Ujście - Sobota - Piątek - Żarnów - Nowy Dwór - Kraków (1655) - Wojnicz - Kościan (1655) - Krosno - Jasna Góra - Gołąb - Jarosław - Nisko - Kozienice - Warka - Kłecko - Kcynia - Warszawa (oblężenie) - Tykocin - Warszawa (bitwa) - Łowicz - Lubrz - Prostki - Filipów - Chojnice - Magierów - Czarny Ostrów - Skałat - Ängelholm - Kraków (1657) - Genevadsbro - Mön - Hjärtum - Kattarp - Frederiksodde - Tybrindvig - Toruń - Sund - Koldynga (oblężenie) - Koldynga (bitwa) - Szkudy - Głowa - Nyborg |
Bitwa pod Kozienicami rozegrała się 6 kwietnia 1656 w starorzeczu Wisły w pobliżu miasta Kozienice pomiędzy wojskami Stefana Czarnieckiego, a ariergardą wojsk margrabiego Fryderyka Badeńskiego i był to wstęp do bitwy pod Warką.
- Bitwa
6 kwietnia oddziały Czarnieckiego dotarły do Zwolenia, gdzie dowiedział się o odwrocie Fryderyka Badeńskiego, spieszącemu pierwotnie na pomoc Karolowi Gustawowi, uwięzionemu w obozie w widłach Sanu i Wisły.
Natychmiast podjął decyzję o pościgu i pod Kozienicami uderzył na szwedzką ariergardę złożoną z 240 rajtarów i dragonów pod dowództwem Tornskjölda[1]. Walka trwała kilka godzin i oddział szwedzki został zniszczony.
Na wieść o rozbiciu straży tylnej margrabia przyśpieszył odwrót i w nocy z 6 na 7 kwietnia dotarł do Warki, gdzie dołączył do niego oddział Rittera, ciągnący z Radomia z kilkuset wozami pełnymi wojennych łupów. Całą noc trwało przeprawianie wozów przez Pilicę, aż w końcu rankiem Szwedzi zniszczyli mosty, a sam margrabia ruszył do Warszawy.
W międzyczasie do Czarnieckiego dołączyła w Kozienicach chorągiew Jerzego Lubomirskiego i w nocy jego oddziały ruszyły pod Warkę, gdzie dotarły o świcie 7 kwietnia[2].
- Ciekawostki
Bitwa pod Kozienicami, choć w zasadzie można by ją określić mianem potyczki, została opisania przez Henryka Sienkiewicza w jego powieści pt. "Potop":
Wreszcie pod Kozienicami wpadli na ośm chorągwi szwedzkich, pod wodzą Torneskilda. Laudańska, idąca w przodku, pierwsza dojrzała nieprzyjaciela i nie odetchnąwszy nawet, natychmiast skoczyła ku niemu w dym. Drugi poszedł Szandarowski, trzeci Wąsowicz, czwarty Stapkowski. Szwedzi mniemając, że z jakimiś partiami mają do czynienia, stawili w otwartym polu czoło i w dwie godziny później nie pozostała jedna żywa dusza, która by mogła do margrabiego dobiec i krzyknąć, że to Czarniecki idzie. Po prostu rozniesiono na szablach owe ośm chorągwi, świadka klęski nie zostawując. Po czym ruszyli, jakby kto sierpem rzucił, do Magnuszewa, szpiegowie bowiem dali znać, iż margrabia badeński z całym wojskiem w Warce się znajduje.
Przypisy
- ↑ Tornskjöld wymieniany jest też jako dowodzący na początku marca ewakuacją, na czele 300 ludzi i na 3 łodziach, prochów i amunicji z oblężonego przez Polaków zamku w Sandomierzu.
- ↑ Tu zaczęła się bitwa pod Warką.
