Choroby spichrzeniowe glikogenu
Z Wikipedii
Choroba spichrzeniowa glikogenu | |
ICD-10: |
E74.0
|
E74.0.0 {{{X.0}}} |
|
E74.0.1 {{{X.1}}} | |
E74.0.2 {{{X.2}}} | |
E74.0.3 {{{X.3}}} | |
E74.0.4 {{{X.4}}} | |
E74.0.5 {{{X.5}}} | |
E74.0.6 {{{X.6}}} | |
E74.0.7 {{{X.7}}} | |
E74.0.8 {{{X.8}}} | |
E74.0.9 {{{X.9}}} |
Choroby spichrzeniowe glikogenu (glikogenozy) (ang. GSD - glycogen storage diseases) - genetycznie uwarunkowane choroby metaboliczne, prowadzące do nieprawidłowego magazynowania glikogenu w wątrobie, nerkach i mięśniach.
Spis treści |
[edytuj] Częstość występowania
Szacuje się, że glikogenozy występują z częstością około 1:40 000.
[edytuj] Patogeneza
Glikogenozy są chorobami genetycznymi, dziedziczonymi głównie autosomalnie recesywnie (z wyjątkiem glikogenozy typu IX, która jest dziedziczona w sposób sprzężony z chromosomem X).
Nieprawidłowe spichrzanie jest spowodowane brakiem jednego z enzymów, uczestniczących w metabolizmie glikogenu.
[edytuj] Podział
W zależności od głównego miejsca spichrzania glikogenu wyróżnia się dwa rodzaje glikogenoz:
- glikogenozy wątrobowe
- glikogenozy mięśniowe
[edytuj] Objawy
- glikogenozy wątrobowe:
- hipoglikemia
- hepatomegalia
- kwasica mleczanowa
- hiperlipidemia
Wyjątkiem jest GSD II, w której metabolizm glukozy nie jest zaburzony.
- glikogenozy mięśniowe:
- nie występuje hipoglikemia, a objawy ograniczone są do mięśni
- hipotonia mięśniowa
- osłabienie siły mięśniowej
- bóle mięśniowe
- mioglobinuria
[edytuj] Typy
Typ | Nazwa | Enzym | Narząd | Uwagi |
---|---|---|---|---|
0 | glikogenoza typu 0 | syntaza glikogenowa | wątroba | jest właściwie stanem niedoboru glikogenu |
Ia | choroba von Gierkego | fosfataza glukozo-6-fosforanu | wątroba nerki |
|
Ib | translokaza glukozo-6-fosforanu | wątroba nerki |
||
II | choroba Pompego | α-glukozydaza (kwaśna maltaza) |
wątroba mięśnie |
zmiany również w mięśniu sercowym i komórkach nerwowych |
III | choroba Coriego (choroba Forbesa) |
enzym odszczepiający glikogen | wątroba mięśnie |
|
IV | choroba Andersen | enzym rozgałęziający glikogen | wątroba | |
V | choroba McArdle'a | fosforylaza glikogenowa (mięśniowa) |
mięśnie | rzadko występuje u dzieci, częściej u dorosłych |
VI | choroba Hersa | fosforylaza glikogenowa (wątrobowa) |
wątroba | |
VII | choroba Taruiego | fosfofruktokinaza | mięśnie erytrocyty |
nie występuje u dzieci |
VIII | nie określony | |||
IX lub VIa |
glikogenoza typu IX | kinaza fosforylazy b | wątroba mózg |
dziedziczenie sprzężone z chromosomem X |
X | nie określony | obecnie nie rozpoznaje się | ||
XI | zespół Fanconiego-Bickela | GLUT 2 | wątroba |
[edytuj] Rozpoznanie
Rozpoznanie stawia się na podstawie stwierdzenia braku swoistego enzymu w materiale pobranym podczas biopsji zmienionej chorobowo tkanki.
[edytuj] Leczenie
Zobacz więcej: artykuły odnośnie poszczególnych chorób spichrzeniowych glikogenu.
Polega głównie na zapobieganiu hipoglikemii i kwasicy mleczanowej - częste podawanie posiłków. Zmniejszenie podaży białka i wykluczenie z diety galaktozy i fruktozy.
[edytuj] Bibliografia
- K.Kubicka, W.Kawalec, Pediatria, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, ss. 176-179, 2004, ISBN 83-200-3001-3.
- R.Berkow (red.), MSD Manual, Wrocław, Urban & Partner, ss. 2607-2608, 1995, ISBN 83-85842-75-6
- Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Peter A. Mayes, Vicor W. Rodwell, Biochemia Harpera, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, str. 225, 1995, ISBN 83-200-1798-X
- W.Januszewicz, F.Kokot (red.), Interna, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, tom III, ss. 1141-1142, ISBN 83-200-2873-6