Historyczne stolice państw świata
Z Wikipedii
Poniższa tabela przedstawia miasta, które niegdyś w przeszłości były stolicami państw (lub terytoriów zależnych), albo są nimi nadal. W późniejszym okresie siedziby władz centralnych, zostały przeniesione z różnych powodów w inne miejsca. Względnie państwa, których te miasta były stolicami, przestały istnieć.
Państwo | Historyczna stolica | Okres | Uwagi |
Albania | Vlora | 1912-20 | przeniesiona do Tirany |
Australia | Melbourne | 1901-27 | przeniesiona do Canberry; rywalizacja między Melbourne i Sydney wymusiła podjęcie decyzji o założeniu nowej stolicy, która pogodziłaby zwaśnione miasta |
Belize | Belize City | do 1970 | przeniesiona do Belmopanu, po tym jak Belize City zniszczył huragan Hattie |
Bermudy | St. George's | do 1815 | przeniesiona do Hamilton |
Birma | Rangun | do 2006 | przeniesiona do Naypyidaw |
Brazylia | Salvador da Bahía | do 1763 | stolica portugalskiej kolonii; przeniesiona do Rio de Janeiro |
Rio de Janeiro | do 1960 | przeniesiona do Brasílii | |
Chan Santa Cruz | Chan Santa Cruz | ok. 1852-1901 | stało się częścią Meksyku |
Bułgaria | Pliska | 681-893 | przeniesiona do Presławia |
Presław | 893-972 | podbój wschodniej części państwa bułgarskiego w 972 r. przez Bizantyjczyków, zniszczenie Presławia | |
Weliko Tyrnowo | 1186-1393 | zdobycie Tyrnowa przez Turków w 1393 r. | |
Czarnogóra | Cetinje | do 1946 | przeniesiona do Podgoricy |
Honduras Brytyjski/Belize | Belize City | do 1970 | stolica brytyjskiej kolonii, kilka lat przed odzyskaniem niepodległości stolica późniejszego Belize została przeniesiona do miasta Belmopan |
Dania | Roskilde | do 1443 | przeniesiona do Kopenhagi |
Etiopia | Aksum | I wiek p.n.e. - 1889 | przeniesiona do Addis Abeby |
Filipiny | Quezon City | 1948-76 | przeniesiona z powrotem do Manili |
Finlandia | Turku | do 1812 | stolica Wielkiego Księstwa Finlandii; przeniesiona do Helsinek |
Honduras | Comayagua | do 1880 | do 1840 stolica Hondurasu w ramach Zjednoczonych Prowincji Ameryki Środkowej, później status stolicy posiadały Comayagua i Tegucigalpa, w 1880 ostatecznie przeniesiona do Tegucigalpy |
Indie | Kalkuta | do 1912 | stolica Indii Brytyjskich; przeniesiona do Nowego Delhi |
Japonia | Heijo-kyo | do 784 | stolica w okresie Nara |
Kioto | do 1868 | przeniesiona do Tokio | |
Kanada | Kingston | 1841-43 | przeniesiona do Montrealu |
Montreal | 1843-49 | przeniesiona do Toronto | |
Toronto | 1849-59 | przeniesiona do Quebec City | |
Quebec City | 1859-65 | przeniesiona do Ottawy; rywalizacja pomiędzy anglojęzyczną a frankofońską częścią Kanady wymusiła podjęcie decyzji o założeniu nowej stolicy, która pogodziłaby zwaśnione strony | |
Kazachstan | Ałma Ata | do 1997 | stolica Kazachskiej SRR, a później niepodległego Kazachstanu; przeniesiona do Astany |
Kostaryka | Cartago | do 1823 | przeniesiono do San José |
Litwa | Kowno | 1922-1940 | przeniesiona do Wilna |
Niemcy | Berlin | 1871-1945 | stolica zjednoczonych Niemiec; po drugiej wojnie światowej miasto podzielono, część wschodnia stała się stolicą NRD, a siedzibą rządu RFN zostało Bonn |
Bonn | 1949-90 | po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku przeniesiona do Berlina | |
Nikaragua | Granada i León | do 1855 | oba miasta miały swoich zwolenników jako stolice kraju wśród dwu różnych ugrupowań, by ich pogodzić stolicę przeniesiono do Managui |
Nigeria | Lagos | do 1991 | przeniesiona do Abudży |
Norwegia | Bergen | do 1299 | przeniesiona do Oslo (do 1924 pod nazwą Christiania) |
Nowa Zelandia | Auckland | do 1865 | przeniesiona do Wellington |
Palau | Koror | do 2006 | Melekeok |
Pakistan | Karaczi | do 1959 | przeniesiona do Rawalpindi |
Rawalpindi | 1959-67 | przeniesiona do Islamabadu | |
Polska | Gniezno(*) | ok. 940-1039/1040 | przeniesiona do Krakowa |
Poznań(*) | X wiek-1039/1040 | przeniesiona do Krakowa | |
Kraków(*) | 1039/1040-79 | przeniesiona do Płocka | |
Płock(*) | 1079-1138 | przeniesiona do Krakowa | |
Kraków(*) | 1138-1290 | przeniesiona do Poznania | |
Poznań(*) | 1290-1296 | przeniesiona do Krakowa | |
Kraków(*) | 1296-1596 | przeniesiona do Warszawy | |
Warszawa | 1596-1795 | Polska na 123 lata przestaje istnieć na mapie świata. | |
Lublin | 1918 | rząd ludowy Polski, w tym samym roku stolica przeniesiona do Warszawy | |
Warszawa | 1918-1939 | do wybuchu II wojny światowej | |
Lublin | 1944 | w Lublinie powstaje rząd tymczasowy (zależny od ZSRR), później przeniesiony do wyzwolonej Warszawy | |
Łódź | 1945 | tymczasowo, z uwagi na zniszczenia Warszawy | |
Warszawa | od 1945 | ||
Zobacz też: Stolica Polski | |||
Portugalia | Guimarães | 1095-1131 | przeniesiona do Coimbry wraz z postępami rekonkwisty |
Coimbra | 1131-1255 | przeniesiona do Lizbony po przejęciu miasta przez wojska Alfonsa I Zdobywcy | |
Lizbona | 1255-1808 | król Jan VI ucieka do Brazylii przed inwazją napoleońską | |
Rio de Janeiro | 1808-1821 | Jan VI powraca do Lizbony, by stłumić rewolucję wymierzoną w monarchię | |
Rosja | Moskwa | do 1703 | przeniesiona do Sankt Petersburga |
Sankt Petersburg | 1703-1918 | przeniesiona do Moskwy | |
Salwador | Nueva San Salvador | 1855-1859 | stolicę przeniesiono na kilka lat do nowo założonego miasta, po tym jak San Salvador zostało zniszczone przez trzęsienie ziemi |
Stany Zjednoczone | Nowy Jork | 1785-90 | przeniesiona do Filadelfii |
Filadelfia | 1790-1800 | przeniesiona do Waszyngtonu | |
Uzbekistan | Samarkanda | 1925-30 | stolica Uzbeckiej SRR; przeniesiona do Taszkentu |
Wybrzeże Kości Słoniowej | Abidżan | 1933-83 | przeniesiona do Jamusukro |
Złote Wybrzeże | Cape Coast | do 1877 | stolica brytyjskiej kolonii, współczesnej Ghany; przeniesiona do Akry |
(*) Do koronacji Władysława Łokietka w 1320 roku (a właściwie i później) nie funkcjonowało w Polsce pojęcie "stolica kraju", a raczej "grody stołeczne". Teoretycznie "stolica" była tam, gdzie przebywał władca wraz z dworem. Grodami stołecznymi Polski średniowiecznej były: Gniezno, Poznań, Łęczyca, Płock, Kruszwica (później funkcja przejęta przez Włocławek), Kraków, Sandomierz, Wrocław, Ostrów Lednicki (do XI wieku), Giecz.
Zobacz też: