Ksenotym

Z Wikipedii

ksenotym

Ksenotym - minerał, z gromady fosforanów. Należy do grupy minerałów rzadkich.

Odkryty został w 1832 roku. Nazwa pochodzi od gr. ksenos = obcy i time = cześć (czcić), co wiąże się z bardzo zmiennym składem chemicznym tego minerału, w którym itr bywa często podstawiany przez tor i uran

[edytuj] Właściwości

Wzór chemiczny: YPO₄ - fosforan itru
Barwa: zwykle brunatna, żółta lub czerwonawa
Układ krystalograficzny: tetragonalny
Twardość w skali Mohsa: 4 - 5
Łupliwość: doskonała
Przełam: muszlowy
Połysk: szklisty
Rysa: biała

Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, grubotabliczkowym, często zakończone bipiramidami. Występuje w skupieniach ziarnistych, promienistych, rozetowych. Występuje też jako luźne ziarna w skałach. Jest kruchy, przezroczysty. Często zawiera uran, cyrkon, tor. Jest izostrukturalny =izomorficzny z cyrkonem. Bywa radioaktywny.

[edytuj] Występowanie

Powstaje w wyniku procesów magmowych. Najczęściej występuje w pegmatytach granitowych, granitach. Często współwystępuje z cyrkonem, monacytem. Bywa spotykany w skałach okruchowych.

Miejsca występowania: Ksenotym występuje dużych ilościach w Norwegii, ale też w Algierii, Australii, Austrii, Belgii, Boliwii, Brazylii, Kanadzie, Chinach, Czechach, Niemczech, Indii, Japonii, Kazachstanie, Mongolii, Namibii, Nigerii, Pakistanie, Rosji, RPA, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii, na Słowacji, Madagaskarze, Grenlandii, Węgrzech, we Włoszech i we Francji.