OP-15

Z Wikipedii

OP-15, obwód partyzancki AK Korzeń, Kawa,działający w granicach powiatu Krosno, istniał obok i współpracował z OP- 23 oddziałem sanockim, czy z Obwodem jasielskim . (Obwód terenowy nie mylić z oddziałem partyzanckim, np. z Oddziałem krośnieńskim AK: OP-11,NOW i AK dowodzonym przez Franciszka Płonkę, a po jego śmierci przez Józefa Czuchrę, czy z oddziałem OP-15; ppor. M.Paczosy -Basza, powstałym 28 marca 1944r., od maja dowodzonym przez Michała Cerkowniaka Borutę).

Krosno było jednym z ośmiu Inspektoratów Okręgu Kraków, podobnie jak Kraków, Miechów, Nowy Sącz, Tarnów, Mielec, Przemyśl i Rzeszów. Ostatnie 4 Inspektoraty od 1943 r. stanowiły Podokręg Rzeszów.

Komendzie Głównej AK podlegały 3 obszary oraz 8 okręgów, takich jak np. Kraków (wraz z podokręgami, np. Podokręg Rzeszowski) obejmujących teren województwa, podzielony na obwody w granicach powiatu. Obwodowi podlegały placówki obejmujące jedną lub kilka gmin.

Spis treści 1 Geneza Obwodu AK Krosno OP-15: 2 Struktura AK OP-15 3 Akcje bojowe w Obwodzie Krosno ZWZ - AK: 4 Represje na AK po wkroczeniu Armii Radzieckiej 5 Czasopisma na terenie Obwodu AK Krosno OP-15 6 Bibliografia

[edytuj] Geneza Obwodu AK Krosno OP-15:

• 1939 – w październiku, w mieszkaniu ks. Jana Góreckiego w Miejscu Piastowym, por. Stanisław Pieńkowski ps. Strzembosz przybyły z Warszawy, powołał Inspektorat SZP obejmujący powiaty: Sanok, Krosno, Brzozów, Jasło. Na szczeblu centralnym powołano ją 27 września1939 r. na rozkaz dowódcy obrony Warszawy; gen. Juliusza Rómmla. Dowódcą SZP został generał Michał Karaszewicz-Tokarzewski. Statutowe cele tej organizacji to: walka o wyzwolenie Polski w granicach przedwojennych, odtworzenie i reorganizację Armii Polskiej oraz powołanie tymczasowych ośrodków władzy. SZP została zastąpiona w grudniu 1939 r. przez Związek Walki Zbrojnej (ZWZ) a potem przez AK.
• 1939 – jesienią powstaje w Krośnie „Młoda Polska” kierowana na Podkarpaciu przez Zenona Sobotę ps. "Poraj" (później "Korczak" i "Świda"),która przyłączyła się do Tajnej Organizacji Wojskowej. Pod koniec roku zawiązano SZP wspólnie z organizacją z Miejsca Piastowego, która wkrótce weszła w skład ZWZ. Organizatorem i pierwszym komendantem Obwodu Krosno był por. rez. Józef Cząstka ps. „Kotwicz”

• 16 października1939 r.- Władysław Owoc organizuje konspiracyjne posiedzenie członków Stronnictwa Narodowego jako pierwszej partii politycznej, która rozpoczęła działalność pod okupacją niemiecką w Krośnie. Podczas zebrania powołano Zarząd Powiatowy z Przewodniczącym Władysławem Owocem oraz oddział Armii Narodowej (później Organizacja Wojskowa Stronnictwa Narodowego i od 1 lipca 1941 r. Narodowe Oddziały Wojskowe) Wybrano organizatora pierwszym Komendantem Podokręgu Krośnieńskiego NOW, sprawującego tą funkcję do lipca 1940 r. do mianowania Komendantem Okręgu Krakowskiego. Przeprowadzono pięciomiesięczne (do marca 1944 r) szkolenie wojskowe utworzonej drużyny NOW-AK wg otrzymanych z Warszawy Instrukcji dla Tajnych Podchorążówek. Odrzucając podporządkowanie Służbie Zwycięstwu Polski i później ZWZ-AK, Narodowa Organizacja Wojskowa uznawała zarazem zwierzchnictwo władz RP i Naczelnego Wodza na uchodźstwie. W listopadzie 1939 r. zastępcą, a w lipcu 1940 r. - komendantem Podokręgu Krośnieńskiego NOW został mjr Józef Drelichowski Po scaleniu NOW z AK objął funkcję jednego z dwóch zastępców inspektora Inspektoratu AK Jasło. Po zajęciu Podkarpacia przez wojska sowieckie, jesienią 1944 r. - był szefem sztabu Komendy Okręgu Rzeszowskiego NZW (NOW)

W Rzeszowie w październiku 1939 r. przy SN powstaje Komenda Okręgu Rzeszowskiego Organizacji Wojskowej SN. Kazimierz Mirecki na przełomie 1939/1940 r.,który został mianowany Komendantem Okręgu Rzeszowskiego Narodowo-Ludowej Organizacji Wojskowej. Wiosną 1940 r. podporządkował się Zarządowi Głównemu SN zostając Komendantem Okręgu Rzeszowskiego Organizacji Wojskowej SN (późniejszego NOW). Przez cały okres okupacji hitlerowskiej był Prezesem Zarządu Okręgu Rzeszowskiego SN. Redagował oficjalny organ prasowy obu Okręgów - "Szczerbiec". Nie należał do zwolenników scalenia z AK, jednak podporządkował się umowie scaleniowej. Po wkroczeniu wojsk sowieckich na ziemie polskie, był zdecydowanie przeciwny ujawnianiu struktur konspiracyjnych. 2 sierpnia 1944 r. rozkazał, aby struktury organizacji i oddziały partyzanckie NOW-AK przeszły do głębokiej konspiracji, zerwały kontakty z innymi organizacjami i dozbrajały się. 26 lutego 1945 r. wydał rozkaz wznawiający formalnie działalność Okręgu Rzeszowskiego NZW (NOW). W marcu tego roku utworzył Komendę Oddziałów Leśnych NZW (NOW), której podlegały wszystkie oddziały partyzanckie.

[edytuj] Struktura AK OP-15

Korzeń, Kawa,

I/014, I/14, H/a, Sa.

major Józef Drelichowski-komendantem Podokręgu Krośnieńskiego NOW. Po scaleniu NOW z AK objął funkcję jednego z dwóch zastępców inspektora Inspektoratu AK Jasło.

• Józef Czuchra Orski Od II 1943 r., po scaleniu TOW z AK, stanął na czele oddziału dyspozycyjnego Rejonu Kedywu. (Był wówczas trzykrotnie aresztowany przez Gestapo).

Komendanci Obwodu OP - 15 Krosno:

por. Józef Cząstka Kotwicz ; grudzień 1939-luty 1940

rtm. Marian Waldecki ’’ Werner,’’; luty-kwiecień 1940

kpt. Antoni Baszniak ’’Dzik’’; kwiecień- październik 1940

kpt. N. Zmarz ’’Kruk’’; październik 1940

kpt Tadeusz Tomkiewicz ’’Hel’’; luty - kwiecień- 1942

por. Henryk Puchalski ’’Ryś; marzec 1942 –kwiecień 1944

por. Stanisław Wenklar ’’Wujek’’ Radosz ’’; lipiec 1944

kpt. Bolesław Rudziński ’’Irka’’,’’ Jaskółka’’; 10 październik – 1945r.

Obwód OP-15, ZWZ - AK Krosno podzielono na 3 Zgrupowania:

• I. Batalion zgrupowania Krosno Południe

Placówka Chorkówka, Centuria, Cecylia

ppor. Jan Leon Mercik; od III 1940-V 1942

ppor. Kazimierz Kresak; od V1942-IX1944

Placówka Dukla,Dalia,Dorota

por. Michał Zygmunt Michał do 1942 r.

ppor. Jan Kopcza Waldemar; od 1942 r. do 15 czerwca 1944 do 15 VI 1944

pchr. Kazimierz Wołtosz; od 2 VII 1944

Placówka Iwonicz, Irys,Irena

por. Antoni Penar Grzywacz

Roman Szatkowski; do VI 1944

ppor. Jerzy Nowak wel Eugeniusz Werens Pik; od 2 VII 1944

Placówka Miejsce Piastowe,Pelargonia,Paulina

Leopold Gutwiński Biały

pchr. Jan Czuchra Kret

chor. Jan Zajdel Kres

ppor. Stanisław Habrat Polip

por. Stanisław Wenklar Wujek

Placówka Rymanów, Róża, Rozalia

por. Mieczysław Białas

por. Władysław Niemczyk Korwin

ppor. Jan Głowacki Kmicic

ppor. Ludwik Królicki Kurek

D-ca I Batalionu; por. Stanisław Wenklar Wujek, Radosław

• II. Batalion zgrupowania Krosno Centrum

Placówka Krosno, Kamelia ,Kinga

Włodzimierz Marszałkowski Bogusław 1940

ppor. Jan Moskal Zrąb; 1941-VIII 1944

ppor. Stanisław Gancarz; Tur; VIII 1944 - IX 1944

Placówka Korczyna,Konwalia , Kasia

chor. Stanisław Szmyd; 1940-1942

ppor. Zdzisław Greczner; Kruk; 1942-IX 1944

Placówka Jedlicze Jaśmin,Jaga

por. Józef Domaniecki Szczerba; do I 1942

chor. Franciszek Kaczkowski Dragat; od II 1942-IX 1944

d-ca II Batalionu; por. Jan Moskal Zrąb

• III. Batalion zgrupowania Krosno Północ, Fiołek,Fela

Placówka Odrzykoń - Bratkówka Oleander,Ola

pchor. Stanisław Feruś Orlik; 10 IV 1940 - 16 IV 1944

st.sier. Franciszek Bożek; Czołgowiec; 17 IV 1944 - VI 1944

p.por. Józef Urbanek, Cedr; VI 1944 - X 1944

Placówka Frysztak, Fiołek; Fela

p.por. Władysław Stec Walek; 1940 - VIII 1944

Placówka Wiśniowa Wrzos; Waleria

N.SzczepkowskiSzczepcio

ppor. Bolesław Irzyk Cień ;1940 - VI 1943

chor. Franciszek Tęcza Wrzos; VII 1943 - VIII 1944

d-ca III Batalionu; ppor. Władysław Stec Walek Zastępca Komendanta Obwodu Krosno

Obwód Krosno przekształcony w czasie Akcji Burza na:

• Krośnieńsko-Brzozowski 6 Pułk Strzelców Podhalańskich AK;

dca. kpt. Stanisław Cząstka Kotwicz

por. Stanisław Węklar Wujek (1906-1992) z Krosna

• Okręg AK Kraków

• 22 Dywizja Piechoty AK „Jarosławska”

• Podokręg AK Rzeszów

• • Adiutant Kedywu Podokręg Rzeszów AK - Stanisław Dąbrowa-Kostka, 38 Pułk Piechoty, 39 Pułk Piechoty Inspektoratu Podkarpacie (Sanok -Jasło -Krosno -Brzozów) AK w czasie Akcji Burza

Dowódca 22 Dywizji Piechoty Górskiej-Inspektora AK „Podkarpacie” Krosno- Jasło- Brzozów- Sanok:

• • mjr Stefan Wincenty Rutkowski, Haszysz (1895-1953) Dca. Inspektoratu Podkarpacie (Sanok -Jasło - Krosno -Brzozów) AK w czasie Akcji Burza.( Komendant Inspektoratu ZWZ-AK Przemyśl od 1940 r., Dowódca w organizacjach "NIE" i WiN" (1945 - 1946)Komendant Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego WiN (1946-1947)Komendant Okręgu "Wybrzeże" WiN (1947) aresztowany, śledzony przez UB, sądzony, poniósł śmierć we więzieniu we Wronkach 1953 r.)
• zastępca; kpt.Jan WalczyńskiBuk, Jastrzębiec
• mjr Władysław Stec Walek, - z-ca d-cy Inspektoratu Podkarpacie-
• Adiutant; por. Wacław Dębski Zygmunt
• Oficer Wywiadu i Kontrwywiadu: por. Leon Stec Gustaw
• Oficerowie Dywersji: por. Antoni Holik Gazda

por. Zbigniew Cerkowniak Boruta, por. Franciszek Kochan Obłoński

• • Irena Chodorowska (1925-1995)– Dzikiewicz Sparta ( drużynowa Szarych Szeregów, w ZWZ, i w Komendzie Kedywu AK w Krośnie, od czerwca 1944 r.) -łączniczka d-cy Inspektoratu AK Podkarpacie mjr Stefana Rutkowskiego „Haszysza”, którego sztab w czasie akcji „Burza” miał siedzibę w jej domu rodzinnym - przy ul. Krościenko Niżne 44. W czasie walk sowiecko – niemieckich o Krosno ( w lecie 1944) przenosiła rozkazy dla odciętych oddziałów AK i pomagała w ewakuacji Sztabu mjr Rutkowskiego do Jaszczwi k. Krosna.
• Oficer Wyszkolenia: por. Stanisław Betlej
• Lekarz; Józef Aleksiewicz Wilczur
• Kapelan; ks. Walenty Jasionowski (- proboszcz w Lubli od 8 IV 1942 r. do 10 VII 1971 )
• Oficer Propagandy; por. Antoni Patla Kuna
• Oficer Broni; kpt.Bolesław Rudziński Irka
• Kwatermistrz; kpt.Józef Drelichowski Hen
• Komendantka Wojskowej Służby Kobiet: Celina Wachalowa Mama

ZESPÓŁ ŁĄCZNICZEK I RADIOTELEGRAFISTA SZTABU INSPEKTORATU AK PODKARPACIE:

Szefowa zespołu łączniczek Krystyna Maria Okólska – Niwicka, ps. "Tosia"

Łączniczki - wywiadowczynie:

- Halina Buba - Mianowska, ps. "Nel",

- Irena Chodorowska - Dzikiewicz, ps. "Sparta”

- Danuta Iwańczyk-Wołoszyn ps. "Wika

- Alicja Leśniak-Hozerowa, ps. "Aldona",

- Daniela Janina Okólska-Krupska, ps. "Kora"

- Irena Okólska, ps. "Irka

- Maria Szafrańska-Szurmiak, ps. "Huba"

- Jadwiga Warska, ps. "Dziuta

- Barbara Wiktor, ps. "Żar",

Radiotelegrafista Inspektora AK Podkarpacie

- Kazimierz Hozer, ps. "Spec"

[edytuj] Akcje bojowe w Obwodzie Krosno ZWZ - AK:

W Obwodzie Krosno ZWZ - AK dokonała od 1942 r. do końca czerwca 1944r.,ok. 92 akcje bojowe:

• Wysadzenie pociągu w Polance zapobiegając wywożeniu fabryk oraz zniszczenie przepustu kolejowego na potoku Marzec,co spowodowało zatrzymanie ruchu kolejowego w rejonie frontu na kilka dni.
• Produkcja konspiracyjna granatów w "Krosnolenie".
• Zlikwidowano patrol saperów niemieckich usiłujących wysadzać mosty.
• 26 stycznia 1943 r. napad na kasę przejęcie pieniędzy z niemieckiej kasy „Karpaten Ol” w Potoku i z cegielni w Polance.
• Akcja "Łańcuch" oddziału OP-11 dowodzonego przez Józefa Czuchę (pseudonim "Orski") na słowacką placówkę graniczną w Certiżnem.
• Napad na dwór zarządzany przez Niemców w Bratkówce i zdobycie broni.
• Napad na posterunki straży granicznej w Barwinku i straży policji ukraińskiej w Równem.
• Rozbrojenie posterunku w Zręcinie.
• Zaatakowanie konwoju z kilkoma pojazdami z bronią na drodze Zręcin- Kopytowa i rozbicie transportu konnego na drodze Chorkówka - Kobylany i Kobylany - Łęki.
• Rozbrojenie taboru niemieckiego i rozdanie zdobycznych koni mieszkańcom Lubatowej.
• Uderzenie przez oddział Bolesława Szczęsnego Sława na niemiecką ekspedycję w Woli Komborskiej.
• Potyczka pod Orzechową w 1943r.
• dokonanie w sumie kilkanaście akcji wzdłuż szosy do Barwinka przez oddział Leszka, Obłońskiego.
• Zniszczenie radiostacji niemieckiej na dworcu w Iwoniczu (Targowiska) w marcu 1944 r.
• 30/31 maja1944r. - przyjęcie zrzutu broni z 2 samolotów alianckich Halifax koło Starej Wsi-Blizne, przez Placówkę AK- Domaradz
• 14 czerwca1944 - zamach partyzantów Beksy i Waldemara na Paula Diebala Majstra, krwawego komendanta Schutzpolizei w Dukli
• 1 lipca 1944r. - odebranie w czasie akcji’’ Raszka’’, przez 60 osobowy oddział por. Władysława Steca zrzutu; ponad 6 ton uzbrojenia, wykonanego z trzech samolotów alianckich, na terenie Lubli k. Frysztaka.
• Wykradanie broni i amunicji w ramach OP-11 w kasynie na Lotnisku w Krośnie przez Krystynę Samborską (1923-1944) Zuch, która została zdemaskowana i zamordowana przez hitlerowców.
• 14 lipca1944-napad na posterunek Werkschuzuna Kopalni Równe i rozbrojenie oddziału niemieckiego przez 38 osobowy oddział Franciszka Kochana
• W sierpniu 1944 roku oddział AK Placówki Hortensja dowodzony przez „Jarowicza",napadł na dwór ufortyfikowany przez stacjonujący w nim ukraiński oddział SS „Galizien" w Chorkówce i zdobył dokumenty świadczących o zamiarze pacyfikacji okolicznych miejscowości przez oddział SS.

Do najbardziej niebezpiecznych akcji dywersyjnych Kośba należały zamachy na funkcjonariuszy niemieckiej administracji, konfidentów:

• Próba likwidacji szefa gestapo w Krośnie.
• koncentracja partyzantów z zamiarem zdobycia lotniska i Krosna przez pierwszą utworzoną 1 sierpnia 1944 r. kompanię Beksa.

• 21 lipca 1944 - wyzwolenie Iwonicza Zdroju (i zabicie oraz zranienie 44 Niemców, a około 300 Niemców zabranie do niewoli), w czasie wykonywania zadania zdobycia dokumentów, przez 38 osobowy oddział Franciszka Kochana, i utrzymywanie wolnego państwa nazwanego Rzeczpospolita Iwonicka.
• 28 lipca1944- zwycięska walka koło Bóbrki z oddziałem Wehrmachtu i zdobycie 70 wozów taboru

z uzbrojeniem oraz 100 koni przez 38 osobowy oddział Franciszka Kochana

• W ramach akcji „Burza” 29 lipca 1944 grupowano w lasach Odrzykońskich plutony z placówek Wiśniowa, Frysztak i Odrzykoń, Jedlicze, z których powstało Zgrupowanie „Północ” o sile około 250 żołnierzy i stanowiło zalążek 3 batalionu r psp AK. Podczas walk zbrojnych prowadzonych w ramach „Burzy” dowodził nimi p.por. Władysław Stec Walek do sierpnia 1944 r.

• 28 lipca 1944 r. - w przeddzień operacji, w Odrzykoniu zatrzymał się silny oddział niemiecki, dysponujący bronią pancerną.

Oddziały partyzanckie Obwodu Krosno - OP- 15, stacjonujące w lasach Odrzykońskich i w Przybówce, zostały skierowane do walki w Sanockie i podporządkowane dowódcy Zgrupowania Partyzanckiego „Południe” o kryptonimie KN - 23 OP-23 (oddział partyzancki AK). Z powodu braków aprowizacyjnych, pod koniec sierpnia 1944r., większość żołnierzy z oddziału pochodzących z krośnieńskiego, opuściło zgrupowanie Sanockie i podjęło marsz w kierunku Rymanowa i Iwonicza Zdroju. W okolicach Góry Cergowej oddział połączył się z oddziałem por. Jerzego Nowaka „Pik”.

• 2 sierpnia 1944 r.-zniszczenie mostu na Jasiołce koło Dukli przez oddział Franciszka Kochana, w celu utrudnienia dla wycofujących się wojsk z Doliny śmierci.
• 26 sierpnia1944-zarządzenie przez Niemców ewakuacji Krosna i o wysadzaniu budynków, oraz ochrona miasta przez Kompanię Bekasa AK ;
  • 30 sierpnia 1944-rozbrojenie oddziału hitlerowskiego przywożącego bomby przy b. starostwie
  • 30 sierpnia 1944-rozbrojenie Niemców zakładających bomby przy kinie przez Pluton AK Lamparta i wrzucenie bomb do Lubatówki
  • 2 września1944- rozbrojenie hitlerowców, na lotnisku, przez Pluton Lamparta
• 1 września 1944 r. oba oddziały okrążyły i pokonały w walce oddział niemiecki w Lubatowej, zdobywając broń, konie ( zrabowane wcześniej mieszkańcom), oraz wozy z żywnością.

Tego samego dnia, dzięki napływowi ochotników, oddziały przekształcono w kompanię ZN - 23, której dowódcą został por. Piotr Massalski „Morena”.

Większość żołnierzy Placówki Jedlicze pełniło służbę, od sierpnia 1944 r., w plutonie Stanisława Lichonia ”Lamparta”. Walczyli oni z Niemcami w rejonie Wrocanki, Chorkówki, Bóbrki i Krosna. We Wrocance po napadzie w nocy na sklep, Niemcy rozstrzelali w czasie prowadzenia na posterunek do Miejsca Piastowego mieszkańców, którzy mieli tej nocy stróżować; Stanisława Steca i Jana Dróbka pozostawili ich w rowie. Na prośby miejscowych, Niemcy pozwolili pochować zabitych obok pobliskiej kaplicy św.Rozalii.

• 8 września 1944 r. - wojska radzieckie opanowały Ustrobnę, Turaszówkę, Potok, Moderówkę, Jaszczew, Jedlicze, Dobieszyn, Potakówkę a 11 września1944 r. Krosno.

• 12 września1944 kompania podjęła marsz na pomoc Rzeczypospolitej Iwonickiej do Iwonicza Zdroju.

• 13 września1944r. w wyniku natarcia AK, wywiązała się walka z Niemcami na Górze Winiarskiej, na przedpolach Iwonicza, gdzie został postrzelony w udo Jerzy Nowak Pik.

Niemcy otaczający Iwonicz otrzymali większe wsparcie i partyzanci musieli wycofać się, a kompania została rozwiązana. Jednak i wróg musiał się wtedy wycofać zauważając, że znalazł się w pierścieniu i przeszedł w kierunku południowo - zachodnim, na wzgórze koło Iwli. Po opuszczeniu miasta przez Niemców, dowódca OP - 15, por. „Boruta” podjął się rozbrojenia min, pozostawionych przez Niemców na ulicach.

[edytuj] Represje na AK po wkroczeniu Armii Radzieckiej

Z powodu aresztowań, około tysiąca osób, osadzeniu w w obozach na Zamku w Rzeszowie i wywózek na Syberię, dokonywanych przez NKWD, w sztabie Obwodu Krosno i w Placówkach, większość żołnierzy zdecydowała; nie ujawniać swej przynależności do Armii Krajowej. W Iwoniczu aresztowano mjr. dr. Józefa Aleksiewicza, rodzinę Załuskich i kilku innych, a Zbigniewa Bartosza wywieziono do łagrów, gdzie zmarł na tyfus. Na bohaterskim obrońcy Iwonicza - dow. AK Jerzym Nowaku Piku wykonano w PRL-u, wyrok śmierci.

Major Adam Winogrodzki Władysław Węgrzynowski, Korwin, Ordon (1901 - 1957), dowódca Zgrupowania AK Południe a od 1 lipca Zgrupowania "Południe" ( oddział OP-11 Józefa Czuchry, "Orskiego", "Skalnego";- Wojciecha Rosolskiego, oraz OP-23 "KN-23").

Siedzibą komendy Zgrupowania był zamek Baronów Gubrynowiczów w Porażu.

Zadaniem Zgrupowania była walka z wycofującymi się wojskami niemieckimi i z bojówkami ukraińskimi oraz ochrona ludności przed ich napadami.

Na zapleczu zgrupowania, od strony wschodniej działał oddział polskiej samoobrony, dowodzony przez Józefa Pawłusiewicza, oraz partyzantka radziecka pod dowództwem kpt. Mikołaja Kunickiego.

We wrześniu 1944 r., po przełamaniu linii frontu, i po nawiązaniu kontaktu z 242 Brygadą Pancerną Armii Czerwonej, 19 września tego roku , Winogrodzki rozformował Zgrupowanie i nakazał złożenie broni. Znacząca część żołnierzy tego Zgrupowania zgłosiła się następnie do służby w WP, w tym oficerowie kontrwywiadu i saperów Obwodu, kwatermistrz Obwodu, komendant placówki AK w Sanoku, komendant placówki AK w Czarnej, Ustrzykach Dolnych oraz komendant Obwodu Krosno, część, w tym komendant wywiadu AK, zasiliła szeregi MO i UB, pozostali tworzyli szeregi polskiej samoobrony przed UPA.

Na tym terenie po Brzozów i Leżajsk działało Zgrupowanie Warta oraz Antoniego Żubryda

Stanisław Dąbrowa-Kostka działając w starych strukturach AK, pod nowymi nazwami „Niepodległość” i Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj, w maju 1945 r., sformował oddział partyzancki w sile kompanii i dowodził nim początkowo na terenach byłego Obwodu AK Przemyśl, a potem Obwodów Sanok i Krosno. Od grudnia 1944 r. do sierpnia 1945 r., Stanisław Dąbrowa Kostka, jako oficer dywersji Komendy Obwodu AK-DSZ starał się odtworzyć struktury rozbite przez aresztowania. Gromadził broń i sformował oddział, którego celem była obrona ludności cywilnej przed aresztowaniami przez NKWD i przed wywózką na Syberię. Oddział ten został rozformowany dopiero w sierpniu 1945 r. na rozkaz mjr. „Ludwika”. Z końcem września Dąbrowa skierowany został do Krakowa na stanowisko szefa Wydziału Informacji i Bezpieczeństwa oraz dowódcy „Straży” (zbrojne zespoły ochrony WiN),

[edytuj] Czasopisma na terenie Obwodu AK Krosno OP-15

W Odrzykoniu wydawane były przez Stanisława Ferusia Orlika;

• Przegląd Polski
• Biuletyn Informacyjny
• Naród Polski
• Racławice
• Placówka z 5 listopada 1944 r.
• Reduta wyd. od XII 1940 r. w Miejscu Piastowym i we Wrocance, red. był inż. Zygmunt Lewicki Maciej, potem w Odrzykoniu, przez St. Ferusia Orlika do 29 lipca 1944r. Zamieszczono tu wiersze m.in. Persowskiej. Poprzedniczką tego czasopisma była wydawana przez ks. Jana Góreckiego.
• Walka o Polskę
• Szlakiem Orła Białego wyd. w Brzozowie

Na terenie tego Obwodu ukazywały się;

• Biuletyn Radiowy wyd. w Krośnie przez Andrzeja Mendelowskiego
• Pobudka
• Victoria
• Na Przełomie
• Przełom Polski

Po wejściu wojsk sowieckich w 1944 r. rozprowadzano w tym obwodzie: kilka pism centralnych NZW:

• Walka,Teka ,Oko, Wszechpolak, (wyd.Tadeusz Łabędzki).

Poszczególne okręgi wydawały własną prasę, która była rozprowadzana w OP-15:

Okręg Rzeszowski wydawał:

• Głos Jedności Polskiej

Pod red. Jana Radożyckiego z SN obwód sanocki AK wydawał w czasie okupacji, tygodnik pt. Przegląd Tygodniowy wychodzący w Jaćmierzu

[edytuj] Bibliografia

• Archiwum Muzeum w Dukli- Zbiory dokumentacji działalności podkarpackiego Inspektoratu AK.
• Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945, t.I-IV Wrocław 1990/91.
• Daszkiewicz Andrzej: Z dziejów ruchu oporu w powiecie Krośnieńskim, Krosno - Studia ...t. II . Kraków, 1973 r.