Pierwszy proces oświęcimski
Z Wikipedii
Pierwszy Proces Oświęcimski toczył się w Krakowie przed polskim Najwyższym Trybunałem Narodowym w dniach 24 listopada - 16 grudnia 1947. Na ławie oskarżonych zasiadło 40 byłych członków załogi hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Proces odbył się w specjalnie do tego przygotowanej sali Związku Nauczycielstwa Polskiego (w której mieściło się 500 osób) i był równolegle tłumaczony na cztery języki. Akt oskarżenia obejmował przede wszystkim zarzuty dotyczące udziału oskarżonych w gazowaniu Żydów przywożonych z całej Europy na terenie obozu w Brzezince, dokonywania rozlicznych egzekucji i maltretowania więźniów oraz popełnienia innych okrucieństw na terenie obozu. Łączną liczbę ofiar obozu ocenia się na ok. 1,1 do 1,5 miliona (w ogromnej większości Żydów, ale także więźniów politycznych z Polski i innych krajów okupowanych, Cyganów oraz radzieckich jeńców wojennych).
Na ławie oskarżonych zasiedli między innymi: Arthur Liebehenschel (komendant obozu, następca Rudolfa Hössa), Max Grabner (szef obozowego Gestapo), Hans Aumeier (jeden z kierowników obozu i zastępców komendanta), Maria Mandel (kierowniczka obozu kobiecego w Brzezince), Karl Ernst Möckel (szef obozowej administracji) i Erich Muhsfeldt (kierownik krematoriów w Brzezince). Aumeier i Muhsfeldt zostali już wcześniej skazani za zbrodnie popełnione w obozach na terenie III Rzeszy, lecz Amerykanie postanowili przekazać ich Polsce by odpowiedzieli także za zbrodnie których dopuścili się w Auschwitz. W toku procesu trybunał uznał organizację obozów koncentracyjnych za organizację przestępczą. W wyniku procesu 23 oskarżonych skazano na karę śmierci przez powieszenie (2 oskarżonym zamieniono ją następnie na dożywocie), 16 na karę pozbawienia wolności od dożywocia do 3 lat, a jednego oskarżonego uniewinniono. Wyroki śmierci wykonano 28 stycznia 1948 w więzieniu Montelupich w Krakowie.
W uzasadnieniu wyroku Najwyższy Trybunał Narodowy rozstrzygnął kwestię powołania się oskarżonych na rozkaz przełożonych (co miało znaczenie nie tylko dla tej sprawy) stwierdzając, iż: Znęcanie się nad i tak nadmiernie udręczonymi więźniami dowodzi wielkiego zezwierzęcenia tych oskarżonych, którzy w wyniku przewodu sądowego zostali skazani na karę śmierci. To znęcanie się ze strony tych oskarżonych, którzy wszyscy brali mniejszy lub większy udział w zabijaniu więźniów, wskazuje też na to, że ci oskarżeni brali udział w tych zabójstwach z potrzeby wewnętrznej zabijania, a nie w wykonaniu rozkazu przełożonych. Gdyby bowiem nie odczuwali potrzeby zabijania, to albo okazywaliby więźniom współczucie, albo też byliby dla nich obojętni, lecz nie znęcaliby się nad nimi.
Sentencja wyroku Najwyższego Trybunału Narodowego:
- Arthur Liebehenschel , komendant obozu - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Hans Aumeier , kierownik obozu - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Max Grabner , szef obozowego gestapo - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Karl Ernst Möckel , kierownik administracji obozowej - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Maria Mandel , kierowniczka obozu kobiecego w Birkenau - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Franz Xaver Kraus , oficer informacyjny SS - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Ludwig Plagge , oficer raportowy - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Fritz Buntrock , oficer raportowy - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Wilhelm Gerhard Gehring , komendant podobozu - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Otto Lätsch , komendant podobozu - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Heinrich Josten , dowódca kompanii wartowniczej - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Josef Kollmer , dowódca kompanii wartowniczej - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Erich Muhsfeldt , kierownik krematoriów w Birkenau - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Hermann Kirschner , urzędnik administracji obozowej - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Hans Schumacher , zarządca obozowego magazynu żywnościowego - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- August Bogusch , urzędnik w kancelarii kierownika obozu - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Therese "Rosi" Brandl , nadzorczyni SS - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Paul Szczurek , blokowy - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Paul Götze , blokowy - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Herbert Paul Ludwig , blokowy - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- Kurt Hugo Müller , blokowy - śmierć przez powieszenie (wyrok wykonano)
- dr Johann Paul Kremer , lekarz obozowy - śmierć przez powieszenie (kara zamieniona na dożywocie)
- Artur Breitwieser , urzędnik administracji obozowej - śmierć przez powieszenie (kara zamieniona na dożywocie)
- Detleff Nebbe , sierżant kompanii wartowniczej - dożywocie
- Karl Seufert , nadzorca w bloku więziennym - dożywocie
- Hans Koch , członek obozowej służby dezynfekcyjnej - dożywocie
- Luise Helene Elisabeth Danz , nadzorczyni SS - dożywocie
- Adolf Medefind , strażnik - dożywocie
- Anton Lechner , strażnik - dożywocie
- Franz Romekait , urzędnik administracji obozowej - 15 lat pozbawienia wolności
- Hans Hoffman , gestapo obozowe - 15 lat pozbawienia wolności
- Hildegard Martha Lächert , nadzorczyni SS - 15 lat pozbawienia wolności
- Alice Orlowski , nadzorczyni SS - 15 lat pozbawienia wolności
- Johannes Weber , pracownik w kuchni obozowej - 15 lat pozbawienia wolności
- Alexander Bülow , strażnik - 15 lat pozbawienia wolności
- Eduard Lorenz , strażnik - 15 lat pozbawienia wolności
- Richard Schröder , urzędnik rachunkowy - 10 lat pozbawienia wolności
- Erich Adam Dinges , szofer obozowy - 5 lat pozbawienia wolności
- Karl Jeschke , strażnik - 3 lata pozbawienia wolności
- dr Hans Münch , lekarz obozowy - uniewinniony
Drugi proces oświęcimski toczył się od 20 grudnia 1963 do 10 sierpnia 1965 przed zachodnioniemieckim sądem we Frankfurcie nad Menem.
Zobacz też
[edytuj] Źródła
- Cyprian T., Sawicki J., Siedem wyroków Najwyższego Trybunału Narodowego, Poznań 1962
