Schronisko PTTK na Jaworzynie Krynickiej

Z Wikipedii

Schronisko na Jaworzynie Krynickiej

Państwo	Polska
Pasmo	Beskid Sądecki
Wysokość	1050 m n.p.m.
Data otwarcia	1937, 1951, 1997
Właściciel	PTTK
http://www.krynica.com.pl/schronisko/schronisko.html

Schronisko na Jaworzynie Krynickiej (obecnie nazywane oficjalnie "Hotelem górskim") położone jest na wysokości 1050 m n.p.m., poniżej szczytu Jaworzyna Krynicka w Beskidzie Sądeckim.

[edytuj] Historia

Dawny schron na fundamentach obiektu gospodarczego, obecnie ośrodek - muzeum PTTK

Pierwsze projekty budowy schroniska pojawiły się w 1928, wśród działaczy Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krynicy. W 1929 wykupiono grunt i zaczęto gromadzić materiały budowlane, ale sprawa budowy zaczęła się przeciągać. Otrzymane fundusze przeznaczono na dokończenie schroniska w Dolnie Chochołowskiej, gromadzenie nowych środków pieniężnych rozpoczęto dopiero w 1932. Sporna była kwestia jego lokalizacji - Kazimierz Sosnowski chciał obiektu na szczycie Jaworzyny lub przy szlakach turystycznych, natomiast dr Wacław Graba-Łęcki, naczelny lekarz Krynicy i jednocześnie prezes krynickiego oddziału PTT, na trasach spacerowych kuracjuszy.

Do prac budowlanych przystąpiono zimą 1933/1934. Najpierw wybudowano trzy betonowe zbiorniki, oczyszczalnik i kanalizację. W grudniu 1934 ukończono prace ciesielskie i na święta Bożego Narodzenia do schroniska wprowadzili się prowizorycznie pierwsi gospodarze - Maria i Jan Kamyk. Prace ostatecznie zakończono w 1937.

Schronisko posiadało 70 miejsc noclegowych, stylowo urządzoną jadalnię, budynek gospodarczy i niewielkie muzeum przyrodnicze. Nadano mu imię Józefa Piłsudskiego, który, według miejscowych przekazów, miał zasadzić limbę na stokach Jaworzyny, rosnącą do dnia dzisiejszego. Obiekt stał się atrakcją turystyczną, gościł tutaj m.in. Jan Kiepura, lotnicy z Szkoły Orląt oraz księżniczka Juliana, przyszła królowa Holandii, wraz z mężem Bernhardem^[1].

W sierpniu 1939 gospodarze opuścili schronisko. Powrócili dopiero w czerwcu roku następnego, kiedy budynek został splądrowany i zdewastowany przez szabrowników. Na polecenie niemieckiego dyrektora krynickiego uzdrowiska ponownie rozpoczęli działalność, do czego walnie przyczyniły się ukryte wcześniej zapasy alkoholu. Często przybywały tutaj grupy Hitlerjugend i niemieccy żołnierze, przebywający w Krynicy na rekonwalescencji. W 1942 Jan Kamyk został aresztowany i wywieziony do obozu w Oświęcimiu. W marcu 1943 schronisko i cały majątek Kamyków przejęła kuzynka Marii Kamyk wraz z mężem, reichsdeutschem i burmistrzem Krynicy. W czerwcu 1944 polscy partyzanci zdewastowali schronisko i po tym wydarzeniu nowi gospodarze opuścili obiekt, który w październiku spłonął, podpalony przez Niemców podczas obławy na partyzantów.

Po wojnie miejscowi działacze PTT postanowili na tym miejscu urządzić najpierw schron turystyczny o nazwie "Sarenka", który powstał na fundamentach dawnego budynku gospodarczego. Posiadał jedną izbę, świetlicę i małą kuchnię. Schron szybko okazał się za mały; w 1960 oczyszczono stare fundamenty i piwnicę i postawiono parterowy, drewniany budynek z 20 miejscami noclegowymi, natomiast schron przeznaczono na Ośrodek Kultury Turystyki Górskiej, obecnie muzeum PTTK. W kolejnych latach prowadzono dalsze prace budowlane - postawiono kamienne ściany, klatkę schodową, sanitariaty, uruchomiono centralne ogrzewanie oraz doprowadzono prąd. W dawnych suterenach urządzono kuchnię, a wyżej jadalnię. W 1967 schronisko miało już 40 miejsc noclegowych w pokojach 2-4 osobowych i salach zbiorowych^[1].

Do ostatniej przebudowy doszło w 1993 - miała ona na celu poprawić komfort noclegów oraz zwiększyć bezpieczeństwo nocujących. Ze starego schroniska zostały tylko fundamenty. Budynek otwarto ponownie w 1997 - posiada on biologiczną oczyszczalnię ścieków oraz kolektory słoneczne dla ciepłej wody. Znacznie zwiększył się również standard schroniska i ceny za nocleg, co z kolei nie spodobało się części wytrawnych turystów, odczuwających sentyment do starego obiektu.