Separatyzm

Z Wikipedii

Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji.
Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, jakie informacje budzą wątpliwości.

Separatyzm (z łaciny separatio – oddzielenie) – dążenie do wyodrębnienia się z jakiejś grupy, całości. Najbardziej typowym jest separatyzm narodowościowy, a jednym z jego przejawów secesja narodowa. Dążenie do odrębności pod względem narodowym, politycznym, etnicznym, religijnym; działalność mająca na celu wyodrębnienie mniejszości narodowych. Separatyzm jest dążeniem do oderwania się określonego terytorium od jakiegoś państwa i utworzenia odrębnej struktury państwowej lub przyłączenia się tego terytorium do sąsiedniego kraju.

Spis treści

1 Narody aspirujące do utworzenia własnego państwa
2 Dążenia do połączenia z państwem macierzystym
3 Inne separatyzmy
4 Separatyzm na terenie Polski
5 Organizacje w Polsce
6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Narody aspirujące do utworzenia własnego państwa

Naród	Zamieszkiwany teren
Abchazowie	Gruzja
Baskowie	Hiszpania Francja
Czeczeni	Rosja
Gagauzi	Mołdawia
Katalończycy	Hiszpania
Kurdowie	Turcja Iran Irak Syria
Osetyjczycy	Rosja Gruzja
Palestyńczycy	Izrael
Szkoci	Wielka Brytania
Tamilowie	Sri Lanka
Tybetańczycy	Chińska Republika Ludowa
Ujgurzy	Chińska Republika Ludowa

[edytuj] Dążenia do połączenia z państwem macierzystym

Region	Oficjalnie należy do	Chce się przyłączyć do
Górski Karabach	Azerbejdżan	Armenia
Irlandia Północna	Wielka Brytania	Irlandia
Cypr Północny	Cypr	Turcja
Ogaden	Etiopia	Somalia

[edytuj] Inne separatyzmy

[edytuj] Separatyzm na terenie Polski

Ruchy separatystyczne występowały na terenie II Rzeczypospolitej od samego początku jej powstania.Było to związane z silnymi, licznymi mniejszościami narodowymi takimi jak Niemcy, Ukraińcy i Białorusini. Zwłaszcza mniejszości niemiecka i ukraińska aktywnie występowały przez cały okres istnienia II RP przeciw polskim władzom. Na terenie z silną mniejszością ukraińską przejawiało się to min. antypolską działalnością zbrojną OUN domagającej się powstania państwa ukraińskiego. Niemiecka mniejszość domagająca się przyłączenia Wielkopolski, Pomorza, Wolnego Miasta Gdańska, Śląska do Niemiec, uzyskała znaczące poparcie nazistów po ich dojściu do władzy w 1933 roku, powstało szereg pronazistowskich organizacji min. Deutsche Volksbund, Schwarze Hand, NSDAB. Ruchy uznawanane w literaturze historycznej za separatystyczne działały wśród Kaszubów i Ślązaków. W pierwszym przypadku było to kilkudziesiecioosobowe środowisko pisma "Zrzesz Kaszebsko" i ZRK, mimo że ok.20% mieszkańców Kaszub deklarowało się jako narodowości kaszubskiej jednocześnie pozostali lojalnymi polskimi obywatelami. W drugim wiele dużych i małych organizacji. W okresie sporu polsko-czechosłowackiego o Śląsk Cieszyński w latach 1918-1920 działały na tym terenie trzy duże organizacje separatystyczne: Śląska Partia Ludowa, Związek Ślązaków (52 tys. członków) i Śląska Partia Socjaldemokratyczna. W okresie sporu polsko-niemieckiego o Górny Śląsk w latach 1918-1922 działały na tym terenie jedna duża: Związek Górnoślązaków (1919-1924) (ok. 500 tys. członków) i szereg mniejszych organizacji separatystycznych: Jedność Górnośląska w Bytomiu, Wydział Górnośląski, Komitet Górnośląski w Rybniku, Komitet na rzecz Ustanowienia Wolnego Państwa Górnośląskiego w Katowicach, również takich, które wyodrębniły się z ruchu polskiego: Górnośląski Komitet Plebiscytowy, Polski Związek Górnośląskich Autonomistów w Bytkowie, Liga Obrony Śląska, Śląskie Stronnictwo Demokratyczno-Postępowe i Związek Dawniejszych Powstańców na rzecz Górnośląskiej Niepodległości. Po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski na tym terenie działały następujące organizacje separatystyczne: Związek Obrony Górnoślązaków, Związek Rodowitych Górnoślązaków, Blok Socjalny Górnoślązaków, Śląski Blok Narodowy, Śląska Partia Ludowa w Katowicach i Niezależna Śląska Partia Pracy.

Po wybuchu wojny w 1939 roku paramilitarne formacje mniejszości niemieckiej i ukraińskiej brały udział w akcjach wymierzonych przeciw polskiej armii,administracji i ludności cywilnej.W czasie okupacji niemieccy okupanci rozpoczęli na szeroką skale akcje podsycania ukraińskiego,białoruskiego,litewskiego separatyzmu,poprzez stworzenie volkslisty starali się również przy pomocy mniejszości niemieckiej germanizować okupowane tereny Polski. Równocześnie rozpoczęli akcje tworzenia nowych ruchów separatystycznych w celu rozbicia polskiego społeczeństwa, tworząc m.in. Goralenvolk, Kaschobenvolk, Hatshower.Dwie ostatnie akcje zakończyły się kompletnym fiaskiem, inaczej przedstawiała się sytuacja na Podhalu, mimo że sama koncepcja narodu góralskiego była w okresie międzywojennym prawie nieznana poza grupą kilku aktywistów góralskich, dzięki uzyskaniu poparcia kilku znanych przywódców, udało się pozyskać liczną grupe ludności góralskiej deklarujących germańskie korzenie. W nazistowskim spisie ludności 157 tys. sympatyków byłej Śląskiej Partii Ludowej na Śląsku Cieszyńskim zadeklarowało przynależność do narodowości "ślązackiej" (Slonzaken Volk). Podsycany przez hitlerowców separatyzm i nacjonalizm zaowocował krwawymi pacyfikacjami Wołynia,Podola,Wileńszczyzny przez ukraińskie i litewskie formacje zbrojne.Zwłaszcza prowadzona przez UPA w czasie wojny i okresie powojennym działalność zbrojna charakteryzowała się wyjątkową brutalnością i okrucieństwem.

W III RP ruch separatystyczny koncentruje się na dwóch płaszczyznach, uznania odrębnej narodowości oraz nadania lub przywrócenia autonomii terenom przez nią zamieszkanym.Tak rozumiany ruch autonomistyczny Ślązaków występuje na Śląsku gdzie domaga się przywrócenia Autonomii Śląskiej.Natomiast Kaszubska Partia Narodowa nie rozwinęła działalności.