Richard Nixon

Z Wikipedii

Richard Milhous Nixon
Data urodzenia	9 stycznia 1913
37. Prezydent Stanów Zjednoczonych
Okres urzędowania	od 20 stycznia 1969 do 9 sierpnia 1974
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Pierwsza Dama	Pat Nixon
Poprzednik	Lyndon B. Johnson
Następca	Gerald Ford
36. Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych
Okres urzędowania	od 20 stycznia 1953 do 20 stycznia 1961
Poprzednik	Alben Barkley
Następca	Lyndon B. Johnson
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Kolekcja cytatów w Wikicytatach

Richard Milhous Nixon (ur. 9 stycznia 1913 w Kalifornii, zm. 22 kwietnia 1994 w Nowym Jorku) – jeden z bardziej znaczących amerykańskich polityków XX wieku. Ów działacz Partii Republikańskiej był jedyną osobą, wybieraną dwukrotnie na urząd prezydenta oraz wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych. Był też jedynym, jak dotąd, prezydentem, który ustąpił ze stanowiska przed upływem końca kadencji.

Nixon był jedną z bardziej kontrowersyjnych postaci amerykańskiej sceny politycznej. Zapoczątkował on politykę "odprężenia" (tzw. detente) w stosunkach Wschód-Zachód. W opinii wielu ekspertów pozwoliło to zebrać się osłabionym (m.in. po wojnie w Wietnamie) Stanom Zjednoczonym i zachwiać potęgą bloku wschodniego, bez czego jego późniejszy upadek, jeżeli nie niemożliwy, byłby znacznie trudniejszy i bardziej niebezpieczny.

Nixon ponosi jednak również bezpośrednią odpowiedzialność za aferę Watergate, która przez długi czas paraliżowała amerykańskie życie publiczne i wyrządziła mu ogromne szkody. To było bezpośrednim powodem ustąpienia Nixona z fotela prezydenta.

Historycy do dziś spierają się w ocenie tej postaci.

Spis treści 1 Przed rozpoczęciem kariery politycznej 1.1 Pochodzenie, edukacja i pierwsze kroki w polityce 1.2 Rodzina 2 Wczesna kariera polityczna 2.1 W Kongresie Stanów Zjednoczonych 2.1.1 Izba Reprezentantów 2.1.2 Senat Stanów Zjednoczonych 2.2 Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych 2.3 Wybory w roku 1960 3 Przedwczesna emerytura 4 Kampania wyborcza 1968 5 Prezydent Stanów Zjednoczonych 5.1 Polityka wewnętrzna 5.2 Polityka zagraniczna 5.3 Kampania wyborcza 1972 5.4 Zmiana wiceprezydenta 5.5 Watergate i dymisja 5.5.1 Gabinet 5.5.2 Nominacje do Sądu Najwyższego 6 Emerytura 7 Śmierć 8 Próba podsumowania 9 Nixon w kulturze popularnej 10 Ciekawostki 11 Linki zewnętrzne

[edytuj] Przed rozpoczęciem kariery politycznej

[edytuj] Pochodzenie, edukacja i pierwsze kroki w polityce

Nixon przyszedł na świat w ubogiej rodzinie sadowników w małej osadzie Yorba Linda w Kalifornii. Jego rodzice, Frank i Hannah, byli głęboko wierzącymi kwakrami. Również ich syn uważał się za kwakra.

Młody Richard przed pójściem na studia uczęszczał do Fullerton High School (lata 1926-1928), a następnie do Whittier High School (1928-1930). Szkołę średnią ukończył jako pierwszy w swej klasie pod względem wyników w nauce.

Nixon jako przedmiot swoich zawodowych zainteresować wybrał nauki prawnicze. Początkowo studiował w niewielkiej, prowadzonej przez kwakrów, lokalnej uczelni w Whittier, gdzie zdobył z czasem drugą lokatę. Dzięki stypendium mógł podjąć naukę w prestiżowym Duke University w Karolinie Północnej. Dzięki swojej pilności był trzecim najlepszym uczniem. Z tych czasów wywodzi się jego przydomek ponurego Gusa.

Po zakończeniu studiów chciał podjąć pracę w jednej z renomowanych kancelarii nowojorskich. Nie udało mu się to jednak i zmuszony był wrócić do Whittier, gdzie zdał ostateczny, gwarantujący przyjęcie do palestry, egzamin. Tu zaczął praktykować prawo.

[edytuj] Rodzina

W Whittier Nixon poznał swoją przyszłą żonę, starszą od niego o niespełna rok, Pat Ryan. Pobrali się 21 czerwca 1940 roku.

Państwo Nixon mieli dwie córki. Starsza, Tricia, (ur. 21 lutego 1946 w Whittier) wyszła za mąż za Edwarda Coxa. Zaś młodsza, Julie, (ur. 5 lipca 1948 w Waszyngtonie) poślubiła Davida Eisenhowera, wnuka byłego prezydenta, Dwighta Eisenhowera.

W czasie II wojny światowej Nixon służył w marynarce wojennej, w stopniu oficerskim. Nie powąchał jednak zbytnio prochu wojennego, zaś odnosił duże sukcesy, w pokerze.^{[potrzebne źródło]}

[edytuj] Wczesna kariera polityczna

[edytuj] W Kongresie Stanów Zjednoczonych

[edytuj] Izba Reprezentantów

Po demobilizacji (1946) dostał propozycję od lokalnej organizacji Partii Republikańskiej, aby ubiegać się o mandat kongresmana ze swojego 12. okręgu wyborczego. W owym czasie młodzi ludzie, którzy brali udział w wojnie, mogli liczyć na spore poparcie.

Fotel kongresmana zajmował wówczas, od 10 lat, znany liberalny demokrata Jerry Voorhis. Nixon prowadził wyjątkowo brudną kampanię wyborczą i, wbrew prawdzie, powiązał Voorhisa z lewicowym kongresmanem z Nowego Jorku Vito Marcantonio i wygrał.

W Izbie zasiadał w latach 1947-1951, a więc przez dwie dwuletnie kadencje. W tym czasie wsławił się udziałem w komisji ds. działalności antyamerykańskiej, działającej pod kierownictwem senatora Josepha McCarthy'ego z Wisconsin. Dzięki temu stał się politykiem powszechnie znanym i rozpoznawalnym.

W Izbie zaprzyjaźnił się z innym młodym kongresmanem Johnem F. Kennedym z Massachusetts.

Jako kongresman Nixon popierał m.in.:

• Antystrajkową ustawę Tafta-Hartleya i głosował przeciwko wetu, zgłoszonemu przez prezydenta Harry'ego Trumana w tej sprawie
• Rozszerzenie świadczeń społecznych
• Eliminację podatku od głosowania
• Przyznanie Dystryktowi Columbia samorządu
• Rozszerzenie pewnych praw obywatelskich
• Obniżkę podatków

[edytuj] Senat Stanów Zjednoczonych

W roku 1950, po czterech latach spędzonych w Izbie postanowił ubiegać się o mandat Senatora. Jego rywalką z ramienia Partii Demokratycznej była również członkini Izby i była aktorka Helen Gahagan Douglas.

W czasie kampanii, Nixon uciekł się do niezbyt etycznych chwytów. Podobnie jak w przypadku Voorhisa, powiązał panią Douglas z kongresmanem Marcantonio i rozesłał nawet tzw. Różową Kartkę, na której dowodził, jak Douglas i Marcantonio zajmowali podobne stanowisko w czasie głosowań. Nixon pokonał panią Douglas, którą, w ferworze kampanii, nazwał "różową damą" (pink lady).

Właśnie wtedy przylgnął do niego pejoratywny przydomek Tricky-Dick.

W czasie owej kampanii posunął się nawet do sugerowania, że panią Douglas "łączy coś" z prezydentem Trumanem.

W Senacie zasiadał dwa lata, czyli ledwie jedną trzecią przewidzianej 6-letniej kadencji.

[edytuj] Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych

20 stycznia 1953 roku, zaledwie 40-letni, Richard Milhous Nixon został zaprzysiężony na wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych. Jeden z najmłodszych wiceprezydentów zastępował najstarszego w historii Albena Barkleya, który miał wtedy już ponad 75 lat.

Konstytucja nie określa kompetencji wiceprezydenta. Jego głównym obowiązkiem jest przewodniczenie obradom Senatu, gdzie głos ma tylko w wypadku równego podziału głosów.

Niektórzy wiceprezydenci, jak George H. W. Bush u Ronalda Reagana, Al Gore u Billa Clintona czy Dick Cheney u George'a W. Busha byli jednymi z najbardziej znaczących osób w Białym Domu. Ale nie można było tego powiedzieć o Nixonie w latach 1953-1961. Był systematycznie izolowany przez wpływową koterię ministra-szefa kancelarii prezydenta Shermana Adamsa. Adams podejmował nawet próby usunięcia Nixona z listy wyborczej w roku 1956 (które również zdecydowanie wygrali republikanie), ale mu się to nie udało.

Wiceprezydentura stanowiła ważny okres w życiu i karierze Nixona. Mimo owej izolacji, stał się politykiem, z którym się liczono, którego szanowano. Wbrew Adamsowi i innym czyniło go to najpoważniejszym pretendentem do kandydatury prezydenckiej w roku 1960.

W czasie swej wiceprezydentury Nixon dwa razy zastępował ciężko chorego Eisenhowera (1956 i 1959).

[edytuj] Wybory w roku 1960

Nixon uzyskał republikańską nominację w roku 1960. Eisenhower nie mógł kandydować na trzecią kadencję, gdyż zabraniała mu tego konstytucja. Jednym z jego bardzo nielicznych rywali był gubernator Nowego Jorku Nelson Rockefeller. Partnerem Nixona na liście został znany dyplomata Henry Cabot Lodge junior.

Ich rywalami z ramienia demokratów byli John F. Kennedy i Lyndon B. Johnson, wpływowy lider większości w Senacie, z Teksasu.

W czasie kampanii, w której szanse były bardzo wyrównane, odbyła się seria debat telewizyjnych między Nixonem a Kennedym. Wielu z tych, którzy słuchali jej przez radio było przekonanych, iż wygrał ją właśnie wiceprezydent. Ale to Kennedy wypadł lepiej w telewizji, ponieważ Nixon odmówił nałożenia makijażu, a poza tym wyglądał blado po kontuzji, jakiej doznał na trasie kampanii. Wtedy to po raz pierwszy objawiła się siła telewizji w polityce.

Wybory roku 1960 są jednymi z najbardziej kontrowersyjnych w dziejach. Nie tylko zostały rozstrzygnięte o ledwie 100 tysięcy głosów, czyli 0,2%, ale towarzyszyły im masowe fałszerstwa^{[potrzebne źródło]}. Być może, nie sposób już tego sprawdzić, faktyczna większość w Illinois, którego głosy rozstrzygnęły wynik głosowania w kolegium elektorskim, należała do Nixona i większość w głosowaniu też. Sam Nixon zrezygnował z żądania ponownego liczenia, gdyż leżało by to w gestii demokratycznej machiny w Chicago. Oskarżono by mnie potem o żale przegranego, co uniemożliwiłoby dalszą karierę – szczerze przyznawał potem niedoszły prezydent.

W roku 1962 przegrał, tym razem wysoko, wybory na gubernatora rodzinnej Kalifornii. Wówczas oświadczył z łzami w oczach na konferencji prasowej, że na zawsze wycofuje się z polityki. Jedna ze stacji telewizyjnych zatytułowała wtedy swoją audycję polityczny nekrolog Richarda Nixona.

[edytuj] Przedwczesna emerytura

Spełniło się dawne marzenie Nixona, który po porażce w walce o fotel gubernatorski, został przyjęty do jednej z wiodących kancelarii adwokackich w Nowym Jorku (Nixon Mudge Rose Guthrie & Alexander), ale nie jako pracownik, lecz współwłaściciel z bardzo znacznymi dochodami, dzięki którym szybko osiągnął stopień zamożności, jakiego nie miał, kiedy był kongresmanem, senatorem czy wiceprezydentem.

22 listopada 1963 roku w Dallas zamordowany został prezydent Kennedy. Tego samego dnia na pokładzie Air Force One zaprzysiężony został wiceprezydent Johnson. Zbliżały się nowe wybory, przewidziane na listopad roku następnego.

Początkowo faworytem wydawał się Nelson Rockefeller, ale po skandalu rozwodowym, jego szanse znacznie zmalały. Po długiej i zajadłej walce w łonie partii nominację prezydencką zdobył, wygrywając z Rockefellerem czy Lodge'em, ultrakonserwatywny senator z Arizony Barry Goldwater. Goldwater początkowo proponował partnerstwo na liście liberalnemu gubernatorowi Pensylwanii Williamowi Scrantonowi, który zaciekle zwalczał go w prawyborach, ale po jego odmowie wystartował z tytularnym liderem partii, kongresmanem Williamem E. Millerem z Nowego Jorku.

Nixon początkowo nosił się z zamiarem wystawienia swej kandydatury, ale po dokładnym przeanalizowaniu sytuacji odstąpił od tej myśli. Lyndon Johnson był bardzo popularny, w dużej mierze dzięki swemu programowi i reformom, które już zdążył przeprowadzić. Poza tym lepiej było dla planów byłego wiceprezydenta, aby Goldwater przegrał, bo wtedy w partii panowało by bezkrólewie, a droga do kandydatury w 1968 stałaby przed nim otworem.

Kalkulacje te sprawdziły się: Goldwater przegrał wyraźnie z urzędującym prezydentem, który ustanowił do dziś nie pobity rekord w rozmiarach zwycięstwa wyborczego.

[edytuj] Kampania wyborcza 1968

Więcej informacji: wybory prezydenckie w USA, 1968

Nixon, mimo że nie piastował w owym czasie żadnego urzędu, zdecydowanie wyprzedzał swoich głównych rywali: Gubernatorów Rockefellera, Ronalda Reagana z Kalifornii i George'a Romneya z Michigan. Choć nie było to tak łatwe, gdyż musiał walczyć z wizerunkiem przegrywacza (Rockefeller twierdził wprost, że nominując Nixona republikanie sami skazują się na porażkę).

Mimo to były wiceprezydent wygrał zdecydowanie serię prawyborów i uzyskał nominację już w pierwszym głosowaniu na sierpniowej konwencji w Miami. Kandydatem na wiceprezydenta został gubernator Maryland Spiro T. Agnew.

Kontrkandydatami Nixona i Agnew z ramienia demokratów byli wiceprezydent Hubert Humphrey z Minnesoty i senator Edmund Muskie z Maine. Również, nominalnie należący do Partii Demokratycznej, gubernator Alabamy George Wallace kandydował jako niezależny wraz z emerytowanym generałem lotnictwa Curtisem LeMayem z Ohio.

Nixon wygrał wybory minimalną większością głosów nad Humphreyem. Wallace zdobył kilka stanów południa, według wielu uniemożliwiając tym samym zwycięstwo wiceprezydentowi.

[edytuj] Prezydent Stanów Zjednoczonych

Nixon, zaprzysiężony dnia 20 stycznia 1969 roku w wieku lat 56, obejmował kierownictwo nad państwem w trudnym okresie, kiedy narastał sprzeciw wobec interwencji USA w Wietnamie i kiedy nastała głęboka nieufność wobec struktur władzy.

Co do wizerunku Nixona w tym okresie, kreował się on na zupełnie zrównoważonego, nigdy nie ulegającego emocjom męża stanu, który całkowicie poświęca się dla dobra państwa. Miało to m.in. kontrastować z impulsywnym sposobem bycia Johnsona.

[edytuj] Polityka wewnętrzna

Nixon obejmował prezydenturę bez większości w obu izbach Kongresu. Nie miał też dobrych stosunków z prasą. Postanowił więc zjednać sobie telewizję. Nowy prezydent doskonale zdawał sobie sprawę z potęgi tego medium. Możliwe, iż dzięki niej poniósł porażkę wyborczą w roku 1960, ale i zwyciężył osiem lat później.

Złotousty wiceprezydent Agnew, aczkolwiek pozbawiony władzy, zasłynął w owym czasie kampanią z jaką wystąpił, objeżdżając kraj z przemówieniami, w której atakował liberałów, hipisów i innych wrogów prezydenta, w tym właśnie prasę. Z kolei jego oponenci obawiali się, iż jego krucjata "cofnie Amerykę do czasu pogoni na czarownicami".

Właśnie tacy ludzie jak Agnew uknuli termin Milczącej Większości (Silent Majority): w głębi duszy konserwatywnej, która pragnie ładu, zagrożonego przez "wichrzycieli", takich jak hipisi, Murzyni czy antywojenni liberałowie. Nixon i jego współpracownicy chcieli przeciągnąć tę część społeczeństwa na swoją stronę, aby zapewnić stabilną bazę.

I tu właśnie działali z wyraźnym naruszeniem prawa, za pomocą FBI oraz CIA (co było zupełnie zabronione, gdyż ta agencja miała działać tylko poza terenem USA) prowadzili inwigilacją i szykanowali przeciwników nowej administracji. Przez takie właśnie działania zaufanie do rządu systematycznie obniżało się wraz ze spadkiem jego etyki.

Jako prezydent Nixon zmagał się z jednym z największych kryzysów energetycznych w dziejach kraju. Aby zachęcić do oszczędności obniżył standardy czystości powietrza, aby powrócono w większym stopniu do opałów naturalnych. Polecił też obniżyć temperaturę w budynkach rządowych i zaprzestać iluminacji wielu miejsc w stolicy. Nixon ustanowił wiele urzędów, m.in. ds. ochrony środowiska.

Generalnie jego polityki nie za się zakwalifikować, jako jednoznacznie konserwatywnej bądź liberalnej, ile pragmatycznej.

Stany Zjednoczone zmagały się też z poważnym problemem bezrobocia i inflacji, którym rząd nie potrafił do końca zaradzić.

Osiągnięcia Nixona jako prezydenta dotyczą bardziej sfery zagranicznej, niż wewnętrznej.

[edytuj] Polityka zagraniczna

Po eskalacji wojny wietnamskiej nastąpił spadek pozycji USA na arenie międzynarodowej. Nixon i jego prawa ręka w zakresie polityki zagranicznej, doradca ds. bezpieczeństwa narodowego a pod koniec jego kadencji sekretarz stanu Henry Kissinger wiedzieli, że potrzeba "chwili oddechu", aby nadrobić stracone siły.

Odprężenie polegało na normalizacji stosunków z ChRL, poprzez nawiązanie oficjalnych kontaktów, czemu towarzyszyły różne zabiegi (m.in. słynna Dyplomacja Ping-Pongowa) i pomoc dla Chin, aby uczynić z nich kraj przyjaźnie neutralny. Nixon liczył, że dobre układy z Chinami, okażą się pomocne m.in. przy próbie rozwiązania konfliktu w Wietnamie.

Równocześnie trwało ocieplenie na linii Waszyngton-Moskwa oraz wycofywanie się z Wietnamu. W tych dziedzinach Nixon odniósł pełen sukces.

Mówiąc o jego polityce zagranicznej, nie sposób nie powiedzieć o wsparciu puczu Augusto Pinocheta w Chile 11 września 1973 roku czy tajnym bombardowaniu Kambodży. Ostatecznie te działania raczej zaszkodziły USA, gdyż znacznie zmniejszyły zaufanie i sympatię, jakim darzyły USA inne kraje.

[edytuj] Kampania wyborcza 1972

Więcej informacji: Wybory prezydenckie w USA, 1972

Wybory, w których Nixon walczył o reelekcję, były znacznie bardziej spokojne, niż te przed czterema laty, zwłaszcza iż przewidywano jednoznacznie wysokie zwycięstwo urzędującego prezydenta. Nixon, pewien zwycięstwa, prawie nie brał udziału w kampanii. Nie wykorzystano też do końca rekordowego funduszu wyborczego.

Nixon odniósł łatwe zwycięstwo nad swoim oponentem, senatorem George'em McGovernem z Dakoty Południowej. Było to jedno z najbardziej przytłaczających zwycięstw w historii amerykańskich wyborów. Nixon uzyskał blisko 60% głosów i wygrał wybory w 49 stanach prócz Massachusetts oraz Dystryktu Columbia, który nieprzerwanie, odkąd przyznano mu prawa głosu, głosował na demokratów.

Ale mimo to demokraci wciąż dzierżyli kontrolę nad Kongresem.

[edytuj] Zmiana wiceprezydenta

W pierwszej połowie 1973 roku, tuż po inauguracji zwycięskiego tandemu na drugą kadencję, ujawniono, że wiceprezydent Agnew był korumpowany, zarówno w okresie swego gubernatorstwa jak i wiceprezydentury.

Przeciwko Agnew natychmiast wystąpiła prasa, pomna wypowiedzianej jej przez niego wojny. Agnew odwoływał się do swojej popularności. Biały Dom naciskał na niego, aby ustąpił. Nixon nie chciał, aby dwukrotnie wybrany przezeń wiceprezydent został skazany w okresie pełnienia urzędu. Agnew w końcu poddał się naciskom i ustąpił z zajmowanego stanowiska. Został potem skazany za drugorzędne wykroczenia.

Zgodnie z uchwaloną w końcu lat 60. 25. poprawką do konstytucji prezydent mógł powołać nowego wiceprezydenta, ale za zgodą obu izb Kongresu. A te były kontrolowane przez opozycyjnych demokratów.

Na liście Nixona figurowali następujący kandydaci (w kolejności): Nelson Rockefeller, Ronald Reagan, John Connally i Gerald Ford. Ostatecznie Nixon zdecydował się wystawić kandydaturę Forda, ówczesnego lidera mniejszości w Izbie Reprezentantów, który miał największe szanse na zatwierdzenie w Kongresie, jak też się stało.

W związku z narastającą aferą Watergate demokraci, w wypadku usunięcia bądź ustąpienia Nixona, przejęli by, z braku wiceprezydenta, funkcję głowy państwa w osobie spikera Izby Reprezentantów Carla Alberta.

Demokraci jednak woleli nie dziedziczyć Białego Domu w okresie tak głębokiego kryzysu konstytucyjnego, chcąc przejąć go na spokojnie, podczas wyborów w 1976. Widzieli w Fordzie dogodnego następcę na urzędzie prezydenta na czas wygaśnięcia mandatu.

Ford został zatwierdzony i zaprzysiężony 6 grudnia 1973.

[edytuj] Watergate i dymisja

Więcej informacji: Afera Watergate

Jeszcze przed wyborami w 1972 afera została zlokalizowana, ale nie nabrała rozgłosu, mimo starań demokratów. Potem jednak okazało się, jak wielkie miała rozmiary i jak wiele osób było w nią zamieszanych, w tym sam prezydent Nixon.

Nixon chciał skompromitować swoich potencjalnych głównych rywali w nadchodzących wyborach. Za takich uważał senatorów Edwarda Kennedy'ego, Edmunda Muskiego oraz McGoverna. Mimo swej popularności i prawie pewnej wygranej postanowił dokonać włamania do kompleksu Watergate, a ściślej do siedziby kierownictwa demokratów, aby dopiąć tego celu. Operacją kierował Komitet na rzecz reelekcji prezydenta. "Hydraulicy" zostali złapani i stopniowo dowiadywano się od nich, na czyje zlecenie pracowali.

W końcu Nixon, po długich miesiącach kryzysu i groźbie postawienia go w stan oskarżenia, zdecydował się ustąpić ze stanowiska. Gdyby został skazany w Senacie, co było całkiem prawdopodobne, straciłby wszelkie przywileje należne byłemu prezydentowi.

Rezygnacja została złożona 9 sierpnia 1974 roku na ręce sekretarza stanu Henry'ego Kissingera. Następnym, 38. Prezydentem Stanów Zjednoczonych został Gerald Ford.

[edytuj] Gabinet

• Wiceprezydent
  • Spiro T. Agnew (1969-1973)
  • Gerald Ford (1973-1974)
• Dyplomacja
  • William P. Rogers (1969-1973)
  • Henry A. Kissinger (1973-1974)
• Skarb
  • David M. Kennedy (1969-1971)
  • John B. Connally (1971-1972)
  • George P. Shultz (1972-1974)
  • William E. Simon (1974)
• Obrona
  • Melvin R. Laird (1969-1973)
  • Elliot L. Richardson (1973-1973)
  • James R. Schlesinger (1973-1974)
• Sprawiedliwość
  • John N. Mitchell (1969-1972)
  • Richard G. Kleindienst (1972-1973)
  • Elliot L. Richardson (1973-1974)
  • William B. Saxbe (1974)
• Poczta
  • Winton M. Blount {1969-1974}
• Zasoby wewnętrzne
  • Walter Joseph Hickel (1969-1971)
  • Rogers C. B. Morton (1971-1974)
• Rolnictwo
  • Clifford M. Hardin (1969-1971)
  • Earl L. Butz (1971-1974)
• Handel
  • Maurice H. Stans (1969-1972)
  • Peter George Peterson (1972-1973)
  • Frederick B. Dent (1973-1974)
• Praca
  • George P. Shultz (1969-1970)
  • James D. Hodgson (1970-1973)
  • Peter J. Brennan (1973-1974)
• Zdrowie, edukacja i poziom życia
  • Robert H. Finch (1969-1970)
  • Elliot L. Richardson (1970-1973)
  • Caspar W. Weinberger (1973-1974)
• Budownictwo
  • George Romney (1969-1973)
  • James T. Lynn (1973-1974)
• Transport
  • John A. Volpe (1969-1973)
  • Claude S. Brinegar (1973-1974)

[edytuj] Nominacje do Sądu Najwyższego

• Warren Burger (1969) – na prezesa SN
• Harry Blackmun (1970)
• Lewis Franklin Powell, Jr. (1972)
• William H. Rehnquist (1972)

Były też nominacje, które nie doszły do skutku:

• Harrold Carswell – odrzucony przez Senat
• Clement Haynesworth – odrzucony przez Senat
• Hershel Friday – ostatecznie wycofany na rzecz Powella, po tym, jak palestra uznała go za "pozbawionego kwalifikacji"
• Mildred Lillie – ostatecznie wycofana na rzecz Rehnquista, po tym, jak palestra uznała ją za "pozbawioną kwalifikacji" (gdyby nominacja doszła do skutku, Lillie została by pierwszą kobietą w składzie SN)

[edytuj] Emerytura

Nixon nie musiał obawiać się ewentualnego postawienia w stan oskarżenia w związku z Watergate, gdyż we wrześniu 1974 prezydent Ford udzielił mu ułaskawienia in blanco za wszelkie przestępstwa, jakich dopuścił się, lub mógł dopuścić w czasie pełnienia urzędu prezydenta.

Nixon opuszczał urząd prezydenta jako bardzo niepopularny, wręcz znienawidzony człowiek i polityk. Na emeryturze starał się zrehabilitować. 10 lat po ustąpieniu powiedział nawet: 10 lat afery Watergate to już dość!.

Nixon, który na emeryturze jeździł za granicę w różnych misjach (m.in. do Chin), pisał pamiętniki, publikował artykuły i wygłaszał przemówienia, był pierwszym byłym prezydentem, który zrezygnował z ochrony United States Secret Service.

Po ustąpieniu Nixon przeniósł się do swojej rezydencji Rancho Mirage w Kalifornii, ale potem, pod sam koniec życia, do New Jersey, aby być bliżej rodziny.

[edytuj] Śmierć

W poniedziałek 18 kwietnia 1994 roku o godzinie 17:45, podczas jedzenia obiadu Richard Nixon dostał wylewu krwi do mózgu, w swoim domu w New Jersey. Jego ostatnie słowa były krzykiem wołającym pomocy pozostałych domowników. Zaburzenia górnego mięśnia sercowego spowodowały napływ krwi do górnej części ciała. Karetka pogotowia zawiozła go do szpitala na Manhattanie. Nie mógł już mówić, ani poruszyć prawą ręką i nogą. Lekarze orzekli, że wylew nie był najgroźniejszy, ale spowodował uszkodzenia mózgu i częściowe wytworzenie się wody, przez co zdrowie prezydenta zaczęło się pogarszać z dnia na dzień. Nixon nie mógł już oddychać samodzielnie bez respiratora. W czwartek 21 kwietnia prezydent zapadł w głęboką śpiączkę. Następnego dnia 22 kwietnia o godzinie 21:08 umiera prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki, w wieku 81 lat, w obecności swoich córek. Zostaje pochowany obok swojej żony Pat Nixon która zmarła kilka miesięcy wcześniej 22 czerwca 1993 roku na raka płuc, w miejscu swoich narodzin w miejscowości Yorba Linda w Kalifornii. Tam znajduje się jego biblioteka prezydencka. Uczestnikami pogrzebu byli wszyscy żyjący ówcześnie prezydenci amerykańscy, reprezentanci 88 obcych państw, ówczesny gubernator Kalifornii Pete Wilson, senator Robert Dole (ówcześny przywódca senackiej frakcji republikańskiej) oraz pastor Billy Graham.

[edytuj] Próba podsumowania

Nie tylko jako człowiek, ale i jako polityk, był postacią kontrowersyjną i raczej skomplikowaną. Należy mu się uznanie za odprężenie, które pomogło USA nadrobić nadwątlone siły, a potem odnieść zwycięstwo w zimnej wojnie, oraz wycofanie się z niemożliwej do wygrania wojny w Wietnamie. Trzeba jednak pamiętać, że doprowadził on do wybuchu największego w historii USA kryzysu władzy, który dramatycznie paraliżował życie publiczne przez dłuższy czas i przyczynił się do pogłębienia nieufności do rządu federalnego. Wspierał też takie bezprawne poczynania, jak pucz generała Pinocheta w Chile.

Nie można chyba go jednoznacznie ocenić ani jako zasłużonego polityka, ani jako "politycznego szkodnika", jakim chcieli widzieć go jego przeciwnicy. Bez wątpienia jednak odcisnął wielkie piętno na historii Stanów Zjednoczonych XX wieku.

[edytuj] Nixon w kulturze popularnej

Richard Nixon pojawiał się jako postać, pierwszoplanowa lub epizodyczna, w wielu fikcyjnych utworach, m.in.:

• Zabić prezydenta (film)
• Forrest Gump
• Futurama (gdzie jego zachowana głowa była prezydentem Ziemi).
• Simpsonowie
• The Love of Richard Nixon znany utwór brytyjskiego zespołu Manic street Preachers jeden z nielicznych produktów kultury, w którym autorzy przedstawiają Nixona jako niesłusznie ocenionego przez historię.

Obecna w kulturze popularnej jest także jego słynna maska.

Jego były doradca, John Ehrlichman, napisał i wydał w roku 1976 książkę pt. Waszyngton za zamkniętymi drzwiami, która przedstawia fikcyjne wydarzenia, ale jednak łatwo się zorientować, że pierwowzorem prezydenta Richarda Moncktona był Nixon.

[edytuj] Ciekawostki

Ta sekcja może zawierać informacje trywialne, plotkarskie i tym samym niepotrzebne w artykule encyklopedycznym. Staraj się integrować ciekawostki z główną treścią artykułu. Po oczyszczeniu tej sekcji możesz usunąć szablon. Potrzebę wpisania ciekawostek możesz omówić w dyskusji artykułu.

• Pierwsza debata Kennedy-Nixon odbyła się 21 kwietnia 1947 roku, kiedy demokratyczny kongresman Frank Buchanan wybrał świeżo upieczonych kongresmanów Kennedy'ego i Nixona do debaty na temat antystrajkowej ustawy Tafta-Hartleya
• 28 grudnia 1968 roku Julie (córka Nixona) i David (wnuk Eisenhowera) wzięli ślub
• Od śmierci Lyndona Johnsona (22 stycznia 1973) do rezygnacji Nixona nie było żadnego żyjącego byłego prezydenta USA
• Nixon jako pierwszy i, jak dotąd, jedyny człowiek zdobył tytuł Człowieka Roku według magazynu Time dwa razy z rzędu w latach 1971 i 1972 (drugi raz, wspólnie z Henrym Kissingerem).

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (en)
• Biografia na stronie Białego Domu
• Biografia Senat Stanów Zjednoczonych (en)
• Richard Nixon Library & Birthplace
• Watergate info
• Biografia na stronie o prezydentach USA