Zbąszyń
Z Wikipedii
Współrzędne: 52°15'11" N 15°55'04" E
Zbąszyń | |||||
|
|||||
Województwo | wielkopolskie | ||||
Powiat | nowotomyski | ||||
Gmina - rodzaj |
Zbąszyń miejsko-wiejska |
||||
Założono | 1231 | ||||
Prawa miejskie | 1311 | ||||
Burmistrz | Leszek Leśny | ||||
Powierzchnia | 5,57 km² | ||||
Położenie | 52° 15'11'' N 15° 55'04'' E |
||||
Liczba mieszkańców (2004) - liczba ludności - gęstość |
7319 1314 os./km² |
||||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
68 | ||||
Kod pocztowy | 64-360 | ||||
Tablice rejestracyjne | PNT | ||||
Położenie na mapie Polski
|
|||||
TERC10 (TERYT) |
4303915064 | ||||
Urząd miejski3
ul. Żwirki 164-360 Zbąszyń tel. 68 384-60-09; faks 68 384-60-10 (e-mail) |
|||||
Strona internetowa miasta |
Zbąszyń (niem. Bentschen) to miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Zbąszyń. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego.
Miasto położone jest w zachodniej Polsce, nad Jeziorem Błędno i nad rzeką Obrą.
Spis treści |
[edytuj] Dane ogólne
- Powierzchnia: 5,31 km²
- Liczba ludności: 7 280 (1.06.2005)
Ośrodek wypoczynkowy i sportów wodnych. W mieście zlokalizowane są zakłady przemysłu odzieżowego i meblowego.
[edytuj] Historia
Najstarszy przekaz o Zbąszyniu pochodzi z 1231 r., a prawa miejskie otrzymał już przed 1311 rokiem. Do schyłku XIV wiek Zbąszyń był własnością książęcą i królewską. W XV wiek król Władysław Jagiełło, podarował miasto wojewodzie mazowieckiemu Janowi Głowaczowi. Rodzina jego przyjęła nazwisko Zbąskich. W pierwszej połowie XV wiek Zbąszyń będący we władaniu Abrahama Zbąskiego stał się ważnym ośrodkiem husytyzmu w Wielkopolsce. Od 1613 r. Zbąszyń jest własnością rodu Ciświckich, którzy dokończyli budowę potężnej twierdzy, której pozostałości zachowały się do dziś w parku miejskim. W 1700 r. miasto stało się własnością rodu Garczyńskich. Po II rozbiorze Polski w 1793 r. miasto zostało wcielone do Prus. W połowie XIX wieku miasto nawiedzały pożary i zalewały powodzie. W 1870 powstał tu ważny węzeł kolejowy. W 1918 roku, podczas powstania wielkopolskiego zniszczono powstałą tu fabrykę mączki ziemniaczanej. 1919 r. toczyły się o miasto zaciekłe walki. Zbąszyń wrócił w granice Polski w 1920 roku. W 1938 r. Niemcy deportowali do Zbąszynia kilka tysięcy Żydów – emigrantów z Polski, nieposiadających obywatelstwa niemieckiego. O świcie 1 września 1939 r. Wehrmacht zajął po krwawych walkach zbąszyńską stację PKP i miasto, które później jedynie na kilka godzin odbili Polacy. 27 stycznia 1945 r. miasto zajęła Armia Czerwona. Od 1975 r. Zbąszyń stał się częścią województwa zielonogórskiego, a w wyniku nowego podziału administracyjnego kraju Zbąszyń wrócił w 1999 r. do Wielkopolski.
[edytuj] Zabytki
Zabytkiem godnym uwagi są pozostałości zamku (bastiony ziemne typu "palazzo in fortezza" i baszta z bramą wjazdową z XVI-XVII w.) oraz dwuwieżowy kościół (dawna kolegiata) barokowy z XVIII wieku. Na rewitalizowanym rynku wytyczony został zarys dawnego ratusza miejskiego. Z okresu międzywojennego pochodzi reprezentacyjny gmach Dworca PKP-ówczesnej stacji granicznej o charakterystycznej monumentalnej architekturze.
[edytuj] Muzea
- Muzeum Ziemi Zbąszyńskiej i Regionu Kozła mieszczące się na Rynku gromadzi zabytki związane z historią Zbąszynia i okolic a także z etnografią i kulturą ludową.
[edytuj] Kozioł
- Okolice Zbąszynia, w tym: Zbąszynek, Dąbrówka Wlkp., Nowe Kramsko, Podmokle, Babimost, Grójec, Chobienice, Chrośnica i Trzciel zaliczają się do tzw. Regionu Kozła. Nazwa regionu pochodzi od charakterystycznego dla tego obszaru instrumentu ludowego – kozła. Do dziś zachował się charakterystyczny folklor muzyczny jak również nieliczni rzemieślnicy wykonujący te specyficzne instrumenty. Koźlarzowi w trakcie występu akompaniują zwykle skrzypce i klarnet es.
[edytuj] Transport
Znaczny węzeł kolejowy. Linie kolejowe, łączą Zbąszyń z innymi miastami:
- Zbąszyń-Poznań-Warszawa,
- Zbąszyń-Poznań-Bydgoszcz-Gdynia,
- Zbąszyń-Zbąszynek-Sulechów-Zielona Góra,
- Zbąszyń-Zbąszynek-Rzepin-Frankfurt/Oder,
- linia obsługiwana niejednokrotnie przez parowozy, Zbąszyń-Wolsztyn-Leszno,
- nieczynna linia Zbąszyń-Międzychód.
Przez miasto przebiega też droga wojewódzka nr 302 Nowy Tomyśl-Zbąszynek.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Siedziba gminy: Zbąszyń
Wsie sołeckie: Chrośnica • Łomnica • Nądnia, Nowa Wieś-Zamek • Nowa Wieś Zbąska • Nowe Jastrzębsko • Nowy Dwór • Perzyny • Przychodzko, Przyprostynia • Stefanowice • Stefanowo • Strzyżewo • Zakrzewko
Miejscowości niesołeckie: Czerwony Dwór • Dąbrowa • Edmundowo • Ernestynowo • Kopce • Leśne Domki • Morgi • Nowe Czeskie • Nowy Świat • Piaski • Poświętne • Stare Czeskie • Szklana Huta
Miasta: Lwówek • Nowy Tomyśl • Opalenica • Zbąszyń
Gminy miejsko-wiejskie: Lwówek • Nowy Tomyśl • Opalenica • Zbąszyń
Gminy wiejskie: Kuślin • Miedzichowo
Miasta powiatowe:
Chodzież • Czarnków • Gniezno • Gostyń • Grodzisk Wielkopolski • Jarocin • Kalisz • Kępno • Koło • Konin • Kościan • Krotoszyn • Leszno • Międzychód • Nowy Tomyśl • Oborniki • Ostrów Wielkopolski • Ostrzeszów • Piła • Pleszew • Poznań • Rawicz • Słupca • Szamotuły • Śrem • Środa Wielkopolska • Turek • Wągrowiec • Wolsztyn • Września • Złotów
Miasta gminne:
Bojanowo • Borek Wielkopolski • Buk • Czempiń • Czerniejewo • Dąbie • Dobra • Dolsk • Golina • Gołańcz • Grabów nad Prosną • Jastrowie • Jutrosin • Kleczew • Kłecko • Kłodawa • Kobylin • Kostrzyn • Koźmin Wielkopolski • Kórnik • Krajenka • Krobia • Krzywiń • Krzyż Wielkopolski • Książ Wielkopolski • Luboń • Lwówek • Łobżenica • Margonin • Miejska Górka • Miłosław • Mikstat • Mosina • Murowana Goślina • Nowe Skalmierzyce • Nekla • Obrzycko • Odolanów • Okonek • Opalenica • Osieczna • Ostroróg • Pniewy • Pobiedziska • Pogorzela • Poniec • Przedecz • Puszczykowo • Pyzdry • Rakoniewice • Raszków • Rogoźno • Rydzyna • Rychwał • Sieraków • Skoki • Sompolno • Stawiszyn • Stęszew • Sulmierzyce • Swarzędz • Szamocin • Ślesin • Śmigiel • Trzcianka • Trzemeszno • Tuliszków • Ujście • Wieleń • Wielichowo • Wronki • Wyrzysk • Wysoka • Zagórów • Zbąszyń • Zduny • Żerków