Bory Dolnośląskie
Z Wikipedii
| Bory Dolnośląskie | |
 |
|
 Zasięg regionu w obrębie Polski |
|
| Prowincja | Niż Środkowoeuropejski |
| Podprowincja | Niziny Sasko-Łużyckie |
| Makroregion | Nizina Śląsko-Łużycka |
| Mezoregion | Bory Dolnośląskie |
.JPG/250px-Iłowa-TheFortress_(thumbnail).JPG)
Bory Dolnośląskie dawniej Puszcza Dolna - mezoregion fizycznogeograficzny (317.74) utworzony przez największy w Polsce zwarty kompleks leśny o powierzchni ok. 1650 km².
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Stanowią część Niziny Śląsko-Łużyckiej. Rozciągają się pomiędzy Pogórzem Izerskim i Pogórzem Kaczawskim na południu a morenowymi Wzniesieniami Żarskimi i Wzgórzami Dalkowskimi na północy. Na wschodzie sąsiadują z Wysoczyzną Lubińską, Równiną Legnicką i Równiną Chojnowską. Zachodnią granicę Borów stanowi Nysa Łużycka, za którą, w Niemczech, leżą Bory Mużakowskie (niem. Muskauer Heide).
Najwyższym wzniesieniem jest wzgórze Dębniak 238 m n.p.m. – na północ od linii kolejowej Węgliniec – Zebrzydowa.
Na obszarze Borów Dolnośląskich wyróżnia się:
- Puszczę Żagańską
- Bory Szprotawskie
- Puszczę Przemkowską
- Las Chocianowski
- Puszczę Zgorzelecką
- Puszczę Osiecznicką
- Puszczę Kliczkowską
- Puszczę Bolesławiecką
[edytuj] Rzeki
Główne rzeki Borów Dolnośląskich (od zachodu):
[edytuj] Podział administracyjny
Bory Dolnośląskie leżą na pograniczu krain historycznych: Łużyc i Dolnego Śląska. Naturalną ich granicą jest rzeka Kwisa. Wg współczesnego podziału administracyjnego wchodzą w skład województw:
Większe miejscowości leżące w Borach Dolnośląskich (alfabetycznie):
Borami Dolnośląskimi z ramienia Lasów Państwowych zarządzają:
- Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych we Wrocławiu
- Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Zielonej Górze.
Na obszarze Borów działają:
- Nadleśnictwo Bolesławiec
- Nadleśnictwo Chocianów
- Nadleśnictwo Lipinki Łużyckie
- Nadleśnictwo Ruszów
- Nadleśnictwo Szprotawa
- Nadleśnictwo Świętoszów
- Nadleśnictwo Wymiarki
- Nadleśnictwo Żagań
[edytuj] Geologia
Budowa geologiczna oraz rzeźba terenu są efektem zlodowacenia środkowopolskiego, które pozostawiło ubogie, piaszczyste obszary sandrowe. Cechą charakterystyczną regionu jest znaczna liczba śródleśnych stawów, a także torfowiska, bagna i wydmy śródlądowe.
Na obszarze Borów występują złoża torfu, rudy darniowej i piasku szklarskiego; na obrzeżach regionu – także węgla brunatnego (największe w rejonie Bogatyni Turoszowa, także na południe od Żar).
[edytuj] Flora
Dominującym typem siedliskowym Borów Dolnośląskich jest bór świeży. Mniejszy udział mają bory mieszane, bory wilgotne i bory suche. Dąbrowy i buczyny zajmują jedynie najżyźniejsze fragmenty Borów, w których bory bagienne i olsy zachowały się na skromnej powierzchni.
Podstawowym i zdecydowanie dominującym gatunkiem w drzewostanie Borów Dolnośląskich jest sosna. Stale zwiększane są udziały świerka, a w wielu rewirach leśnych dokonuje się również reintrodukcji jodły pospolitej.
W lasach Borów Dolnośląskich gatunki liściaste takie, jak dąb bezszypułkowy, dąb szypułkowy, brzoza, buk, olcha czarna czy osika stanowią jedynie marginalną domieszkę. Spotyka się także gatunki drzew i krzewów pochodzenia obcego, głównie amerykańskiego: dąb czerwony, czeremcha późna i tawuła kutnerowata. Obszar ten znany jest z obfitości grzybów i jagód.
Niespotykane w skali kraju (poza obszarami leśnymi Pomorza Zachodniego) jest nagromadzenie gatunków roślin atlantyckich. Występują tu m.in.:
- długosz królewski
- gałuszka kulecznica
- nawodnik sześciopręcikowy
- ponikło wielołodygowe
- przygiełka brunatna
- rosiczka pośrednia
- wrzosiec bagienny
Miejscową florę reprezentują również rzadkie i chronione gatunki roślin, jak:
|
.jpg/120px-Centaurium_erythraea_(flowers).jpg)
[edytuj] Fauna
.jpg/180px-Vipera_berus_(Marek_Szczepanek).jpg)
.jpg/180px-Ciconia_nigra_2_(Marek_Szczepanek).jpg)
.jpg/180px-Grus_grus_5_(Marek_Szczepanek).jpg)
Bory Dolnośląskie od dawna cieszą się uznaniem myśliwych w kraju i za granicami, ze względu na duża liczebność jeleni, saren, dzików, lisów i zajęcy. Coraz częściej pojawiają się wilki.
Lasy te stanowią ponadto ostoję wydry, popielicy, gniewosza plamistego, żmii zygzakowatej, żółwia błotnego, ropuchy paskówki, bociana czarnego, dudka, lelka, puchacza, siniaka, sóweczki, włochatki a także kuraków leśnych – głuszca i cietrzewia.
Stawy śródleśne i mokradła są środowiskiem licznych gatunków ptaków wodno-błotnych, jak bąk, bekas, brzęczka, cyraneczka, gągoł, gęgawa, kropiatka, kulik wielki, łabędź krzykliwy, mewa śmieszka, podgorzałka, słonka, samotnik, tracz nurogęś, zielonka czy żuraw. Znaczące są również populacje miejscowych ptaków drapieżnych – bielika, błotniaka stawowego, jastrzębia, kani czarnej, kani rdzawej, kobuza, krogulca i trzmielojada.
W rzekach płynących przez Bory żyją pstrągi potokowe, trocie wędrowne, lipienie i głowacice. W Kwisie koło Osiecznicy i Kliczkowa miała swoje stanowisko skójka perłorodna – małż wytwarzający szlachetne perły. Na skutek reintrodukcji zwiększyła się populacja bobra.
[edytuj] Rezerwaty
- Rezerwat przyrody Brzeźnik – na południe od Kierżna
- Rezerwat przyrody Buczyna Szprotawska – pomiędzy Lesznem Dolnym a Piotrowicami, na południe od drogi krajowej nr 12
- Rezerwat przyrody Torfowisko Borówki – na północ od Borówek
- Rezerwat przyrody Torfowisko pod Węglińcem – na północ od Węglińca
- Rezerwat przyrody Żurawie Bagno – pomiędzy Gozdnicą a Lipną, na północ od drogi DW350
- Rezerwat florystyczny Wrzosiec – pomiędzy wsiami Grotów i Janików
- obszar chroniony mewy śmieszki – w rozlewiskach Bobru koło Kozłowa
- Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Czarnej Wody – na północny wschód od Rokitek:
- Użytek ekologiczny Torfowisko Kąty
- Użytek ekologiczny Torfowisko Zamienice
- Obszar Chronionego Krajobrazu Lasy Chocianowskie – na wschód od Chocianowa
- Ostoja przyrody Bunkrowe Wzgórza – na południe od Wiechlic
- Użytek ekologiczny Łabędzi Staw – na Stawach Bobrowickich na zachód od Bobrowic
- Użytek ekologiczny Łąki Ługowiny – na południowy wschód od Leszna Dolnego
- Użytek ekologiczny Sowie Bagno – pomiędzy Małomicami a Szprotawą, nad Bobrem
- Użytek ekologiczny Sucha Sosna – na południowy wschód od żagańskiej dzielnicy Moczyń, nad Bobrem
- projektowany Rezerwat przyrody Stawy Parowskie – pomiędzy Piaseczną a Starym Węglińcem, na wschód od drogi DW296
- Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa – na północny wschód od Przewozu
- Przemkowski Park Krajobrazowy:
- Rezerwat przyrody Buczyna Piotrowicka
- Rezerwat przyrody Łęgi Źródliskowe
- Rezerwat przyrody Stawy Przemkowskie
- Rezerwat przyrody Torfowisko Borówki
- Rezerwat przyrody Żwirownia Przemków
- Użytek ekologiczny Przemkowskie Bagno
- Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy Park Słowiański - Szprotawa, pradolina rzeki Bóbr
[edytuj] Transport
[edytuj] Transport drogowy
Na terenie Borów, w okolicach wsi Krzyżowa, zaprojektowano lokalizację węzła dwóch polskich autostrad A4 i A18.
Ponadto przez Bory Dolnośląskie prowadzą drogi:
[edytuj] Transport kolejowy
W Borach Dolnośląskich zlokalizowane są ważne węzły kolejowe:
[edytuj] Zobacz też
- Zamek Kliczków
- Wały Śląskie
- gród Iława
- rycerze-rabusie
- Stalag Luft III
- Stalag VIIIC
- Stalag VIIIE
- Lotnisko Wiechlice
- Ośrodek Szkolenia Poligonowego Żagań-Świętoszów
- Towarzystwo Bory Dolnośląskie
- Muzeum Ziemi Szprotawskiej
Bory Dolnośląskie • Równina Szprotawska • Wysoczyzna Lubińska • Równina Legnicka • Równina Chojnowska
