Fokas
Z Wikipedii
Fokas(ur. ok. 570, zm. 5 października 610) - cesarz bizantyjski w latach 602-610.
Rok i miejsce urodzenia przyszłego cesarza są nieznane. Wiadomo, że był niższym oficerem armii bizantyjskiej, walczącej z Awarami i Bułgarami. Oddziały te zbuntowały się w 602, gdy cesarz Maurycjusz wyznaczył im na leża zimowe terytoria za Dunajem, będące pod kontrolą wroga. Zbuntowani żołnierze ruszyli pod wodzą Fokasa na Konstantynopol i przy pomocy mieszkańców miasta obalili Maurycjusza. Cesarzem został Fokas. Na rozkaz nowego władcy zabito Maurycjusza i jego pięciu synów.
W momencie objęcia władzy przez Fokasa sytuacja cesarstwa była zła. Skarbiec państwa nie wytrzymywał ogromnych wydatków związanych z wojnami toczącymi się prawie na wszystkich granicach. Początkowo Fokas zyskał popularność obniżeniem, wysokich za Maurycjusza, podatków. Jednak sytuacja kraju szybko się pogarszała. W 603 wojnę cesarstwu wypowiedział władca Persji Chosroes II, co rozpoczęło trwający ponad 20 lat konflikt (zobacz: wojny rzymsko-sasanidzkie), który wymagał zaangażowania ogromnych środków.
Fokas utrzymywał przyjazne stosunki z przywódcami zachodniego chrześcijaństwa. Papież Grzegorz I chwalił go za dekret uznający supremację kościoła rzymskiego, a papież Bonifacy III wystawił mu na Forum w Rzymie kolumnę. Uległość Fokasa wobec biskupów Rzymu przysporzyła mu wielu wrogów we własnym kraju.
W 608 uznali oni, że pod rządami Fokasa kraj kroczy ku zagładzie i namówili do buntu egzarchę (namiestnika) Afryki Herakliusza. Ten wysłał do Egiptu armię pod wodzą swojego syna - również Herakliusza. Przeciwko rebeliantom Fokas wysłał wojska, które walczyły z Persami. Pozostawił w ten sposób wschodnią granicę cesarstwa bez zawodowej armii, co pozwoliło Chosroesowi II zająć liczne terytoria.
Po miesiącach ciężkich walk rebelianci opanowali Egipt. Fokas próbował jeszcze bronić się w Konstantynopolu, ale jego zięć, który miał dowodzić obroną, przeszedł na stronę buntowników. Fokas został obalony i zabity. Jego szczątki spalono na stosie. Nowym cesarzem został młody Herakliusz.
Ośmioletni okres panowania Fokasa był oceniany przez dawnych historyków bardzo źle. Powszechnie uznawano go za jednego z najgorszych tyranów, jacy rządzili Cesarstwem Bizantyjskim. Obarczano go winą za kryzys cesarstwa i klęski w wojnie z Persami. Niektórzy historycy uważają jednak, że przynajmniej część tych opinii jest efektem propagandy zwolenników Herakliusza.
| Poprzednik Maurycjusz |
 |
Cesarz bizantyjski 602 - 610 |
|
Następca Herakliusz |
