Ol49
Z Wikipedii
| Ol49 | |
 Ol49-23 z pociągiem retro we Wrocławiu |
|
| Producent | Fablok  |
| Lata budowy | 1951-1954 |
| Układ osi | 1'C1' |
| Masa służbowa | 144 900 kg |
| Masa pustego parowozu | 125 400 kg |
| Długość parowozu | 12 840 mm |
| Długość z tendrem | 20 675 mm |
| Rozstaw osi skrajnych | 10 250 mm |
| Moc znamionowa | 949 kW |
| Maksymalna siła pociągowa | 9600 kg |
| Prędkość maksymalna | 100 km/h |
| Typ tendra | 25D49 |
| Ciśnienie w kotle | 16 at |
| Powierzchnia ogrzewalna kotła | 162,9 m² |
| Powierzchnia przegrzewacza | 72,9 m² |
| Powierzchnia rusztu | 3,7 m² |
| Średnica cylindra | 500 mm |
| Skok tłoka | 630 mm |
| Średnica kół napędnych | 1750 mm |
| Średnica kół tocznych | 850 mm |
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Ol49 to polska seria parowozów osobowych.
Parowozy te budowano w latach 1951-1954 na zamówienie Ministerstwa Komunikacji w Fabryce Lokomotyw im. F.Dzierżyńskiego w Chrzanowie. Wyprodukowano łącznie 112 sztuk dla PKP i 4 sztuki na eksport do Korei.
Parowozy tej serii przeznaczone były do obsługi pociągów osobowych i lekkich pociągów pospiesznych. Miały zastąpić przedwojenne parowozy Ok1 i Ok22 w pracy pociągowej. Duży zapas wody (25 tys. litrów) i węgla (12t) to niektóre atuty tej maszyny. Prędkość maksymalna "oelki" (tak nazywa się tą lokomotywę w kręgach hobbystycznych) to 100km/h. Jest to najmłodszy wyprodukowany w Polsce parowóz pasażerski. Jest stosunkowo popularny, ponieważ jeszcze niedawno był intensywnie wykorzystywany w ruchu lokalnym. Jako ciekawostkę można dodać iż kilka sztuk z Parowozowni Olsztyn i Toruń przerobiono z opalania węglem na opalanie mazutem.
Zachowało się do dziś 38 sztuk parowozów Ol49, jednak większość to tylko "zimne" eksponaty lub pomniki techniki. Jeszcze w latach 90. stacjonowały m.in. w Żaganiu, Przeworsku, Sierpcu, Jarocinie i Wolsztynie.
Od dawna słynie z nich Parowozownia Wolsztyn – jedyna w Europie prowadząca parowozami ruch planowy. Utrzymuje się tutaj czynne parowozy Ol49-7, Ol49-23, Ol49-59 (w naprawie), Ol49-69, Ol49-111. Obecnie w naprawie głównej znajduje się Ol49-59. W wakacje Ol49-69 stacjonować będzie w Gdyni prowadząc pociąg turystyczny "Costerinia". Wolsztyńskie Ol'ki prowadzą na co dzień pociągi do Poznania i Leszna. Do niedawna sprawne były także Ol49-81 i Ol49-85.
W Chabówce sprawny do niedawna był Ol49-100 (posiada dopuszczenie do ruchu do prędkości 60km/h; pozostałe sprawne "oelki" mogą rozwijać pełną prędkość konstrukcyjną). Niestety minął termin naprawy głównej, parowóz wymaga wymiany skrzyni ogniowej - nie są znane plany w zakresie jego dalszych napraw. Nadal jest brana pod uwagę możliwość pozostawienie go jako nieczynnego pomnika.
[edytuj] Cechy trakcyjne
Masa napędna Ol49 była zdecydowanie większa niż TKt48, "oelki" nie dysponowały więc tak dobrym przyśpieszaniem jak "tekatka". Natomiast w trakcji ustalonej, po rozpędzeniu, mogły prowadzić składy o masie do 300 Ton ze swoją maksymalną prędkością konstrukcyjną. Bieg ich był spokojny, na dobrym torze do prędkości maksymalnej 100 km/h. Wydajność kotła była dobrze dobrana dla mocy maszyny parowej, nie obserwowało się zjawiska wyczerpania kotła. Niektóre "oelki" miały suwaki Trofimowa, z rozsuwnymi tarczami, co wymagało innego sterowania podczas jazdy niż przy rozrządzie (suwaki) klasycznym. Prowadzenie ciężkich składów, lub trudny profil linii wymagały zwiększenia napełniania cylindrów, z czym wiązał zwiększone zapotrzebowanie na parę i co zwiększąło wysiłek fizyczny załogi parowozu, z uwagi na reczne zarzucanie węgla na ruszt. Podczas jazdy tendrem naprzód prędkość konstrukcyjna była ograniczona do 50 km/h. Popularne "oleki" były (za swe cechy trakcyjne) lubiane przez załogi.
[edytuj] Dane szczegółowe
- typ: parowóz osobowy
- tender: 25D49
- układ osi: oOOOo (1-3-1)
- długość
- parowozu z tendrem wraz z zderzakami: 20 675 mm
- samego parowozu: 12 840 mm
- waga parowozu:
- próżnego: 75,1 t
- w stanie roboczym: 83,25 t
- w stanie próżnym z tendrem: 125,4 t
- w stanie roboczym z tendrem: 145,25 t
- napędna: 51,3 t
- nacisk osi w stanie roboczym:
- moc: 949 kW (1290 kM)
- siła pociągowa: 9 600 kg
- prędkość maksymalna: 100 km/h
- średnica kół:
- napędnych 1 750 mm
- tocznych przednich: 850 mm
- tocznych tylnych: 850 mm
- odstęp między osiami skrajnymi: 10 250 mm
- ciśnienie w kotle: 16 atm
- ruszt:
- powierzchnia: 3,7 m²
- długość: 2420 mm
- szerokość: 1582 mm
- palenisko:
- długość: 2420 mm
- szerokość: 1532 mm
- wysokość: 1565,4 mm
- powierzchnia: 16,7 m²
- płomieniówki:
- liczba: 102 szt.
- średnica wewnętrzna: 46 mm
- średnica zewnętrzna: 51 mm
- długość między ścianami sitowymi: 4 815 mm
- powierzchnia ogrzewalna: 70,9 m²
- płomienice:
- liczba: 38
- średnica wewnętrzna: 125 mm
- średnica zewnętrzna: 133 mm
- długość między ścianami sitowymi: 4 815 mm
- całkowita powierzchnia ogrzewalna bez przegrzewacza 159,4 m²
- przegrzewacz Szmidt'a
- powierzchnia ogrzewalna: 68,3 m²
- maszyna parowa
- średnica cylindra: 500 mm
- skok tłoka: 630 mm
- rozrząd Heusingera
